Ωτοπλαστική επιπλοκές

Η ωτοπλαστική είναι μία επέμβαση η οποία δεν απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία. Στα παιδιά γίνεται με ολική αναισθησία ενώ στους ενήλικες είναι δυνατό να γίνει και με τοπική.   Επέμβαση Επειδή η συχνότερη δυσμορφία των αυτιών που καλείται να αντιμετωπίσει ο πλαστικός χειρουργός είναι τα προέχοντα ώτα, θα αναφέρουμε τις διάφορες μεθόδους ωτοπλαστικής που γίνονται με σκοπό τη διόρθωση της συγκεκριμένης ανωμαλίας. Αυτές κατατάσσονται σύμφωνα με τον ουσιωδέστερο χρόνο της κάθε επέμβασης ως εξής:

1. Αφαίρεση τμήματος χόνδρου και δέρματος από την περιοχή της κεφαλο-κογχικής γωνίας στην οπισθωτιαία αύλακα.
2. Αφαίρεση τμήματος δέρματος και χόνδρου κατά τη φορά την ανθέλικας.
3. Απλή τοποθέτηση ραμμάτων με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να κάμπτεται ο χόνδρος και να δημιουργείται η κυρτότητα της ανθέλικας.
4. Αφαίρεση μηνοειδούς τμήματος του πτερυγίου «ολικού πάχους» (δέρματος-χόνδρου-δέρματος) από την περιοχή της κόγχης στις περιπτώσεις που η κόγχη έχει μεγάλο ύψος (βάθος).
5. Χονδροπλαστική στην πρόσθια επιφάνεια του χόνδρου σε συνδυασμό με αφαίρεση τεμαχίου δέρματος από την οπισθωτιαία περιοχή.
6. Χονδροπλαστική στην οπίσθια επιφάνεια του χόνδρου σε συνδυασμό με αφαίρεση τεμαχίου δέρματος από την οπισθωτιαία περιοχή.

Οι τελευταίες δύο μέθοδοι, περιλαμβάνονται σε πολλές σύγχρονες μεθόδους ωτοπλαστικής και βασίζονται στις εργασίες του Gibson, ο οποίος μελέτησε το μετασχηματισμό του χόνδρου όταν αλλοιωθεί μία από τις δύο επιφάνειες. Παρακάτω περιγράφονται αναλυτικά δύο τεχνικές διόρθωσης των προεχόντων ώτων.

1. Η πρώτη στηρίζεται στα πειραματικά δεδομένα του Stenstrom και την τεχνική του Ghongchet, πιστεύοντας πως ο συνδυασμός αυτός προσφέρει στον χειρουργό τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια φυσιολογική σκαφοκογχική γωνία, χωρίς τη χρησιμοποίηση ραμμάτων για τη συγκράτησή της και ταυτόχρονα να διορθώσει και τις δευτερεύουσες ανωμαλίες, που ενδέχεται να υπάρχουν.

Τεχνική της επέμβασης Η επέμβαση μπορεί να γίνει με τοπική ή γενική αναισθησία και διαιρείται σε 3 στάδια. α) Αρχικά σύρεται μία γραμμή στην πρόσθια επιφάνεια του πτερυγίου, που υποδηλώνει τη μελλοντική θέση της ανθέλικας. Η θέση της γραμμής αυτής υποσημαίνεται καθώς ο χειρουργός σπρώχνει το πτερύγιο προς το κεφάλι, μέχρις ότου το αυτί πάρει φυσιολογική θέση. Με ευθεία κοφτερή βελόνη, που βαφτίζεται σε μελάνη, διανοίγονται τρύπες κατά μήκος της γραμμής αυτής, ώστε πίσω δημιουργείται μια στικτή γραμμή, αντίστοιχη της πρόσθιας. Από την πίσω επιφάνεια αφαιρείται δέρμα σε σχήμαέλλειψης που περιέχει και τη στικτή γραμμή. Η πάνω γραμμή της έλλειψης δεν πρέπει να πλησιάζει το κάτω χείλος της έλικας περισσότερο από 3 χιλιοστά. Κατά μήκος του άνω χείλους της έλλειψης γίνεται μια τομή, που διαιρεί το χόνδρο. Στη συνέχεια αποκολλάται ο χόνδρος από το πρόσθιο δέρμα μέχρι και την κόγχη. Προσοχή χρειάζεται να διαιρεθεί ο χόνδρος στον άνω και κάτω πόλο έτσι ώστε μαζί με μέρος της σκάφης, να είναι τελείως ελεύθερος. Στο στάδιο αυτό μπορεί να διορθωθούν και άλλες ανωμαλίες, όπως ο αντίτραγος και η ουρά της έλικας. β) Στη δεύτερη φάση, σχηματοποιείται η ανθέλικα με χάραγμα του χόνδρου στην πρόσθια επιφάνειά του, που γίνεται σε παράλληλες μεταξύ τους γραμμές, παίρνοντας σαν βάση τη στικτή γραμμή του χόνδρου. Σε αυτό το στάδιο αποφασίζεται, αν το οπίσθιο τοίχωμα της κόγχης είναι υψηλό και πρέπει να χαμηλώσει, οπότε το χάραγμα του χόνδρου επεκτείνεται μέχρι κάτω στην κόγχη, ανάλογα με την περίπτωση. Μετά από τον χειρισμό αυτό, ο χόνδρος κάμπτεται αυτόματα προς τα πίσω και σχηματίζεται από μόνη της η σκαφοκογχική γωνία. Σε περίπτωση που το κάτω άκρο του χόνδρου προς τη σκάφη είναι πολύ χονδρό και δύσκαμπτο, τότε το χάραγμα γίνεται βαθύτερο και σταυρωτά, ώστε να αδυνατίσει η αντίσταση του χόνδρου. γ) Τέλος, τα χείλη του τραύματος συρράπτονται με συνεχή ραφή, που δένεται επάνω από μία γάζα jellonet. Γεμίζεται το αυτί με υγραμένο σε αντισηπτικό βαμβάκι, ώστε να διατηρηθεί το σχήμα του και εφαρμόζεται κλειστή περίδεση για 8 ημέρες. Μετεγχειρητικά Τα ράμματα αφαιρούνται μετά την 8η ημέρα και ο ασθενής είναι έτοιμος να επανέλθει ευτυχής στις ασχολίες του.

2. Η δεύτερη ονομάζεται μέθοδος Chong Cheng. Κατά τη μέθοδο αυτή η χάραξη ή σκαριφισμός της πρόσθιας επιφάνειας προκαλεί κάμψη του πετάλου στην αντίθετη φορά. Τη φυσική αυτή ιδιότητα εκμεταλλεύεται ο χειρουργός, όταν με τους κατάλληλους σκαριφισμούς δημιουργεί την κυρτότητα της νέας ανθέλικας ή και άλλων κυρτωμάτων.

Τεχνική της επέμβασης Χρησιμοποιείται συνήθως τοπική αναισθησία ξυλοκαϊνης 2% με αδρεναλίδη 1:200.000 για καλύτερη αιμόσταση. Το πτερύγιο ανασπάται μπροστά, έτσι που να είναι ευχερής η τομή στην οπισθωτιαία επιφάνεια. Στη φάση αυτή μπορεί να αφαιρεθεί τμήμα δέρματος σχήματος ατράκτου ή μπούμερανγκ. Η οπίσθια επιφάνεια του χόνδρου αποκολλάται από το δέρμα σε πλάτος περίπου 1 εκ. Στη συνέχεια το πτερύγιο επαναφέρεται στη φυσιολογική του θέση και ο χειρουργός ιχνογραφεί την ανθέλικα που θέλει να σχηματίσει στην πρόσθια επιφάνεια. Με βελόνη εμποτισμένη σε μελάνι, διατρυπά τον χόνδρο σε επίλεκτα σημεία, έτσι ώστε να μπορεί να αναγνωρίσει το σχήμα αυτό στην οπίσθια επιφάνεια. Το πτερύγιο ανασπάται και πάλι μπροστά και διατέμνεται ο χόνδρος στη φορά της ανθέλικας. Η πρόσθια επιφάνεια αποκολλάται από το δέρμα και με κατάλληλες παράλληλες επιφανειακές τομές (σκαριφισμούς), δημιουργείται η νέα ανθέλικα. Μετά τη χονδροπλαστική, γίνεται συρραφή του τραύματος και τοποθετείται πιεστικός επίδεσμος, ο οποίος αφαιρείται έπειτα από περίπου πέντε μέρες.   Μετεγχειρητικά Ο ασθενής συνεχίζει να εφαρμόζει τον επίδεσμο κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου για δύο ακόμα εβδομάδες. Ο μετεγχειρητικός πόνος αντιμετωπίζεται με κοινά παυσίπονα.  Μετά από μία τέτοια επέμβαση ο ασθενής μπορεί να γυρίσει σπίτι του την ίδια ημέρα μετά το χειρουργείο. Οι τομές του χειρουργείου λόγω της θέσης τους (πίσω από τα αυτιά), δεν είναι ορατές. Οίδημα και οποιουδήποτε τύπου δυσχρωμία του δέρματος των αυτιών υποχωρούν σε μερικές εβδομάδες. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα αποτελέσματα του χειρουργείου είναι πολύ ικανοποιητικά.   Άλλες μέθοδοι Για την αντιμετώπιση επίκτητων δυσμορφιών, οι οποίες κατά την πλειονότητά τους οφείλονται σε τραυματισμούς ή σε χειρουργική αφαίρεση όγκων του πτερυγίου, χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι:

1. Ανάλογα με το έλλειμμα που δημιουργείται γίνεται αποκατάσταση με κρημνούς συνήθως από την άτριχη κροταφική περιοχή ή με ελεύθερο δερματικό μόσχευμα.
2. Σε ουλές μπορεί να γίνει πλαστική «Ζ» ή άλλη τεχνική. Η πλαστική «Ζ» συχνά εφαρμόζεται για τη διόρθωση τραυματικής αιτιολογίας δισχιδούς λοβίου που προέρχεται από βαρύ σκουλαρίκι ή απότομο βίαιο τράβηγμα που σκίζει το λοβίο.
3. Στις περιπτώσεις παραμελημένων αιματωμάτων τα οποία οργανώνονται και σχηματίζουν ουλές με χόνδρο, γίνεται προσπάθεια λέπτυνσης του χόνδρινου πετάλου.

  Επιπλοκές Οι επιπλοκές της επέμβασης είναι σπάνιες.

1. Η αιμορραγία, το αιμάτωμα και η επιμόλυνση του χόνδρου μπορεί να οδηγήσουν σε απορρόφηση του χόνδρου και παραμόρφωση του αυτιού. Επίσης, καμιά φορά, το μετεγχειρητικό οίδημα και η ευαισθησία αργούν να υποχωρήσουν
2. Ασυμμετρία. Τα αυτιά μπορεί να μην είναι τελείως συμμετρικά μεταξύ τους μετά την επέμβαση, αφού ακόμα και τα φυσιολογικά αυτιά δεν είναι εντελώς όμοια μεταξύ τους.
3. Υποτροπή της δυσμορφίας. Είναι δυνατό να συμβεί, αλλά σπανίως και σε μικρότερο βαθμό.

  Ζάρπα Ευαγγελία Πτυχ. Αισθητικής - Κοσμητολογίας ΤΕΙ Αθήνας Καθηγήτρια Αισθητικής - Πιστοποίησης Εισηγήτρια Σεμιναρίων