Φυσιολογία της τριχας

Στον  άνθρωπο  διακρίνουµε  το  πρωτογενές  ,το  δευτερογενές  και  το  τριτογενές τρίχωµα σε διαφορετικές περιόδους της ζωής του. Ειδικότερα, οι πρώτοι θύλακες των τριχών εµφανίζονται κατά τον 3° εµβρυϊκό µήνα ενώ οι πρώτες τρίχες εµφανίζονται στο σώµα του εµβρύου µετά τον 4° µήνα της ενδοµήτριας ζωής του. Κατά το τέλος της εµβρυϊκής ζωής οι θύλακες έχουν ήδη σχηµατιστεί ενώ µετά την γέννηση του δεν σχηµατίζονται νέοι. Οι µόνες περιπτώσεις σχηµατισµού νέων θυλάκων είναι σε ορισµένες µετατραυµατικές καταστάσεις και σε ασθενείς µε καλοήθη νεοπλάσµατα. Κατά την εµβρυϊκή ζωή αναπτύσσεται το πρωτογενές τρίχωµα (εµβρυϊκό χνοώδες τρίχωµα). Αυτό, κατά τον 4° µήνα εµφανίζεται πάνω από τους οφθαλµούς, το µέτωπο και το άνω χείλος ενώ κατά τον 8° µήνα το σώµα του εµβρύου καλύπτεται  ολόκληρο από το εµβρυϊκό χνοώδες  τρίχωµα το  οποίο  βαθµιαία πέφτει  κατά  τους  τελευταίους  µήνες της ενδοµήτριας ζωής ή λίγο µετά την γέννηση. Το πρωτογενές τρίχωµα βαθµιαία αντικαθίσταται από το δευτερογενές το οποίο αποτελείται  από  χνούδι  σε  όλο  το  σώµα  εκτός  από  το  τριχωτό  της  κεφαλής  που  έχει ενδιάµεσο τρίχωµα. Το τρίχωµα αυτό µε την πάροδο του χρόνου αυξάνει σε διάµετρο αλλά ο τύπος παραµένει ο ίδιος έως περίπου το 13° έτος. Από το 13° έτος έως το 16° έτος όλο περίπου το χνοώδες τρίχωµα µετατρέπεται σιγά σιγά  σε  ενδιάµεσο ενώ  µετά  το  16°  έτος,  οπού  αρχίζει  η  ήβη  και  η  επίδραση    των ανδρογόνων,    το    δευτερογενές  τρίχωµα  αντικαθίσταται  από  το τριτογενές   σε ορισµένα σηµεία του σώµατος όπως µουστάκι, γένια, τρίχωµα µασχάλης, έξω γεννητικών οργάνων.   Υπάρχουν   αρκετοί   παράγοντες   που   ασκούν   σηµαντική   επίδραση   στο   βαθµό ανάπτυξης των τριχών και στην αναλογία των τριχών τελικού τριχώµατος στο σώµα του ανθρώπου και είναι οι εξής :

1. Φυλετικοί

2. Φύλο
3. Ηλικία: Μετά την εµµηνόπαυση στις γυναίκες και µετά µια δεκαετία στους άντρες, το τρίχωµα του προσώπου έχει την τάση ν ' αυξηθεί ενώ όλων των άλλων περιοχών του σώµατος έχει την τάση να µειωθεί
4. Ατοµικοί: Υπάρχουν έντονες διαφορές στον βαθµό τριχοφυΐας µεταξύ ατόµων οποιασδήποτε φυλής και φύλου.

 

5. Περιοχή : Υπάρχουν σηµαντικές διαφορές στον βαθµό τριχοφυΐας από περιοχή σε περιοχή.

  Επιπλέον, από κάποια ηλικία και µετά ,παρατηρείται, ανεξαρτήτως φύλου, µερική αντικατάσταση του    τελικού και ενδιάµεσου τριχώµατος σε χνούδι και παράλληλα µικρή ελάττωση των θυλάκων των τριχών. Η αύξηση των τριχών καθηµερινά είναι 0,1-0,5 mm / 241ι και κατά µήνα 1-2οπι. Αναπτύσσονται γρηγορότερα στις γυναίκες απ' ότι στους άντρες, την µέρα απ' ότι την νύχτα, το καλοκαίρι απ' ότι τον χειµώνα, στην νεανική απ' ότι στην γεροντική ηλικία και τέλος µε την επίδραση µηχανικών ερεθισµάτων ( µαλάξεις ), χηµικών ( φάρµακα ) και ακτινικών ( υπεριώδεις ακτίνες ). Επιπλέον οι τρίχες αναπτύσσονται γρηγορότερα σε ορισµένες καταστάσεις, είτε φυσιολογικές όπως στην κύηση είτε παθολογικές όπως στην νόσο του Cushing. Η χορήγηση διαφόρων ορµονικών σκευασµάτων όπως κορτικοστεροειδή για µεγάλο χρονικό διάστηµα επιδρούν στην ανάπτυξη της τρίχας. Η  εµφάνιση  και  ανάπτυξη  τριχών  σε  ορισµένα  σηµεία  του  σώµατος  όπως  στις µασχάλες, εφηβαίο, κοιλιά και πρόσωπο κατά την εφηβεία είναι αποτέλεσµα της ανάπτυξης και    λειτουργίας    ορισµένων    ενδοκρινών    αδένων    και    αποτελούν    τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά  του  φύλου.  Αντίθετα  υπάρχουν  νόσοι  και  καταστάσεις  που  προκαλούν µείωση ή αναστολή της ανάπτυξης των τριχών.   Οι τρίχες έχουν ορισµένη διάρκεια ζωής από περιοχή σε περιοχή του δέρµατος. Έτσι η ζωή των τριχών της κεφαλής και των γενιών διαρκεί 3-5 χρόνια ενώ των βλεφαρίδων 3-5 µήνες.   Μετά την ωρίµανση οι τρίχες πέφτουν και αντικαθίστανται από νέες. Καθηµερινώς υπολογίζεται ότι αποπίπτουν φυσιολογικά 50-100 τρίχες. Η αντοχή τους εξαρτάται βέβαια και από την κατασκευή τους. Η αύξηση, εξέλιξη, πτώση και ανάπλαση των τριχών γίνεται κατά συγκεκριµένο κύκλο που περιλαµβάνει την αναγενή, καταγενή και τελογενή φάση.   Επιμέλεια άρθρου Ζάρπα Ευαγγελία Πτυχ. Αισθητικής – Κοσμητολογίας Καθηγήτρια Αισθητικής – Εισηγήτρια Σεμιναρίων