Φροντίδα και μεταφορά ασθενούς

Βασικές αρχές Αν χρειαστεί να παράσχουμε πρώτες βοήθειες, πρώτο μέλημά μας είναι η φροντίδα του ασθενή.  Προσέχουμε πάντα για την καλύτερη δυνατή προστασία και φροντίδα του.Φροντίζουμε να μη χαθούν τυχόν προσωπικά του αντικείμενα καθώς επίσης και να μην δημιουργηθούν επιπρόσθετα τραύματα ή προβλήματα. Μεταφέρουμε τον πάσχοντα αν είναι δυνατόν σε καλύτερο μέρος από αυτό στο οποίο βρισκόταν και φροντίζουμε για την άνεσή του.  Αν έχει τις αισθήσεις του ή αν υπάρχουν συγγενείς κοντά του προσπαθούμε να τους ενθαρρύνουμε και να ελέγξουμε τον πανικό που τυχόν θα έχουν.  Επίσης είναι σημαντικό αν υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τη βοήθεια άλλων ατόμων που τυχόν θα παρευρίσκονται με σκοπό την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση του πάσχοντα.    Ενδείξεις – τρόποι ασφαλούς μεταφοράς  (από ένα ή δύο άτομα) με ειδικές καρέκλες με φορεία. Η μεταφορά του αρρώστου, αποτελεί πολύτιμη συνδρομή, για τη διάσωσή του, και βασικά περιλαμβάνεται στις πρώτες βοήθειες.  Το να γνωρίζουμε με ποιους τρόπους μπορούμε να διακομίσουμε τον άρρωστο, μας βοηθάει στο να επιλέξουμε τον καλύτερο για την περίπτωσή του και τον πιο σωστό έτσι, που η μεταφορά του να γίνει δίχως πρόσθετες επιβαρύνσεις της κατάστασής του. Η μεταφορά του αρρώστου μπορεί να γίνει με τα χέρια, με φορεία τεχνητά ή αυτοσχέδια και με μεταφορικά μέσα ειδικά όπως τα ασθενοφόρα οχήματα, ή μη ειδικά όπως τα κοινά αυτοκίνητα.  Ακόμη, η μεταφορά μπορεί να γίνει με μεγάλη επιτυχία, αν βοηθήσουν δύο ή τρεις άνθρωποι μαζί, παρά το γεγονός ότι, πολλές φορές καλείται και ένα μόνον άτομο να επιτύχει τη διακομιδή.   Μεταφορά με φορείο Με το φορείο η μεταφορά του ασθενή γίνεται από δύο ή περισσότερα άτομα.  Ποτέ από ένα άτομο μόνο.  Το φορείο πρέπει να είναι καμωμένο από γερό ύφασμα που ν’ αντέχει δύο βραχίονες ανθεκτικούς και ελαφρείς, για να μην προσθέτουν βάρος και δυσκολέψουν κι άλλο τη διακομιδή.  Οι διαστάσεις κάθε φορείου πρέπει να είναι τέτοιες που να χωράει άνετα ο άρρωστος.  Τα περισσότερα φορεία έχουν την δυνατότητα να κλείνουν ή να διπλώνουν τόσο, που να χωράνε σε μια μικρή τσάντα και να είναι εύκολα στην αποθήκευσή τους.  Υπάρχουν πολλοί τύποι φορείων όπως τα αναδιπλούμενα, τα σπαστά με θήκη μεταφοράς, τα ορθοπεδικά φορεία, τα σπαστά από πλαστικό, με ιμάντες ελαφριά από αλουμίνιο και ακόμη ειδικά φορεία για περιπτώσεις μεταφοράς με σχοινιά, αυτοσχέδια φορεία κ.α. Τοποθέτηση αρρώστου στο φορείο Πριν τοποθετήσουμε τον άρρωστο στο φορείο πρέπει να στρώσουμε το φορείο με μία κουβέρτα, αν βέβαια αυτή μας η καθυστέρηση δεν αποτελέσει πρόβλημα στον ασθενή.  Βασικό μας μέλημα να μεταφέρουμε το φορείο πλάι στον ασθενή, για να μικρύνουν οι μετακινήσεις του τελευταίου, όσο γίνεται περισσότερο.  Όταν είμαστε πια έτοιμοι, τότε μπορεί ο άρρωστος να πιαστεί από δύο άτομα και να τοποθετηθεί πάνω στο φορείο.  Για το σκοπό αυτό, ο ένας τραυματιοφορέας τον πιάνει πίσω απλό την πλάτη του, βάζοντας τα χέρια του κάτω από τις μασχάλες κι ο άλλος πιάνει τον άρρωστο, με τα δύο του χέρια από τα γόνατα, φέροντας τα πόδια του αρρώστου δεξιά και αριστερά από τους γλουτούς του. Ένας άλλος τρόπος είναι οι δύο μεταφορείς στο ένα πλάι, κοιτάζοντας τον άρρωστο να γονατίσουν και να βάλουν τα χέρια τους κάτω από τον άρρωστο, οπότε σηκώνοντάς τον να τον τοποθετήσουν στο φορείο που θα είναι δίπλα τους και μπροστά τους.   Άλλοι τρόποι για  την μεταφορά τραυματία. Στ’ αλήθεια οι τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μεταφέρουμε έναν τραυματία, πέρα από τα φορεία, είναι πολλοί και ποικίλοι.  Με την αγκαλιά μας ή την πλάτη μας, μόνοι ή δύο μαζί με τα χέρια μας και μ’ ένα σωρό άλλους τρόπους, μπορούμε να μεταφέρουμε στην ανάγκη αρρώστους. Παρακάτω θα αναφέρουμε μερικούς μονάχα τρόπους που έμειναν κλασικοί.   Μεταφορά με την πλάτη μας. Ο τρόπος αυτός είναι γνωστός και απλός. Ο άρρωστος μας πιάνει από τον λαιμό, τον ανασηκώνουμε, φέρνουμε τα πόδια του δεξιά και αριστερά απ’ την μέση μας και τα πιάνουμε από κάτω, περνώντας τα χέρια μας απ’ έξω από τους μηρούς του, προς τα μέσα και κάτω. Ένας πολύ άνετος και διαδεδομένος τρόπος, για μεταφορά με την πλάτη μας και τους ώμους μας, είναι η ονομαζόμενη μέθοδος του πυροσβέστη. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται πολύ από κάθε είδος σωστικό συνεργείο, γιατί με αυτήν μπορεί ένας μόνος του, να μεταφέρει σε μεγάλη απόσταση έναν άρρωστο και μάλιστα χωρίς καμία ενεργό συμμετοχή του τελευταίου, όπως για παράδειγμα στην προηγούμενη περίπτωση που πρέπει να μας πιάνει από τον λαιμό. Για τους λόγους αυτούς, η μέθοδο αυτή βρίσκει εφαρμογή ιδιαίτερα όταν καλούμαστε μόνοι να μεταφέρουμε έναν άρρωστο, δίχως άλλα μέσα και μάλιστα αν πρόκειται για άτομα που δεν έχουν συνείδηση ή βρίσκονται σε κώμα κλπ. Για την περιγραφή της μεθόδου αυτής του πυροσβέστη, για ένα άτομο που θέλουμε να μεταφέρουμε και βρίσκεται στο έδαφος, κάνουμε τους παρακάτω χειρισμούς :

1. Γυρνάμε τον άρρωστο μπρούμυτα
2. Τον δρασκελάμε όρθιοι, βλέποντας προς το κεφάλι του και βάζουμε τα χέρια μας στις μασχάλες του, κάτω από τους ώμους του.
3. Τον ανασηκώνουμε σε 2 φάσεις : α) τον σηκώνουμε στα γόνατά του και στην συνέχεια, β)τον ορθώνουμε στο δεξί μας πλάι, κρατώντας τον με το αριστερό μας χέρι τον δεξί του από τον καρπό και έχοντας το δεξί μας χέρι γύρω από την μέση του.
4. Κάμπτουμε λίγο τα γόνατα των ποδιών μας που τα ανοίξαμε για να στηριχθούμε καλύτερα, περνάμε το κορμί μας με την πλάτη μας κάτω από το στήθος του, φέρνοντας κύκλο στον σβέρκο μας το στήθος του, καθώς κρατάμε το δεξί του χέρι από τον καρπό, με το αριστερό μας χέρι(σκύβοντας λίγο) και περνάμε το δεξί μας χέρι κάτω από τα πόδια του-ανάμεσα στα πόδια του- πιάνοντας κύκλο το δεξί του πόδι.
5. Ανασηκωνόμαστε, οπότε σε κύκλο στο σβέρκο μας σηκώνουμε και τον άρρωστο, που τον κρατάμε πιάνοντας αριστερά μας το δεξί του χέρι με το αριστερό μας και δεξιά μας το δεξί του πόδι με το δεξί μας χέρι.
6. Όπως έχουμε περασμένο το δεξί μας χέρι κάτω από τα πόδια του αρρώστου, εύκολα μπορούμε να πιάσουμε το αριστερό του χέρι με το δεξί μας, προεκτείνοντάς το μέσα από τα πόδια του της προηγούμενης θέσης κι έτσι μπορούμε να τον μεταφέρουμε έχοντας το αριστερό μας χέρι ελεύθερο.

  Μεταφορά με τα χέρια Η πιο απλή και κοινή μέθοδος της κατηγορίας αυτής είναι να κουβαλήσουμε τον άρρωστο αγκαλιά.  Έτσι βάζουμε το δεξί μας χέρι κάτω από τους μηρούς του προς τα γόνατα και το αριστερό μας χέρι στην πλάτη του, μέχρι κάτω από την αριστερή του μασχάλη, στη συνέχεια τον σηκώνουμε και τον μεταφέρουμε. Αν είναι δύο τα άτομα τότε μπορούν να μπλέξουν τα χέρια τους αντικριστά, για να καθίσει πάνω ο άρρωστος και να τον μεταφέρουν. Επίσης η μεταφορά του αρρώστου μπορεί να γίνει πιάνοντας ο ένας πίσω τον άρρωστο, κάτω από τις μασχάλες του κι ο άλλος κάτω από τα γόνατα, ενώ τα πόδια του αρρώστου είναι δεξιά και αριστερά μας.  Τέλος μία άλλη μέθοδος είναι να καθίσουμε τον άρρωστο σε μία καρέκλα και να τον σηκώσουμε μαζί με αυτήν. Μεταφορά με κοινό αυτοκίνητο Αν δεν έχουμε φορεία ή ασθενοφόρο, τότε μεταφέρουμε τον άρρωστο με οποιοδήποτε μικρό αυτοκίνητο, στο πίσω κάθισμα, όπου τον τοποθετούμε καθιστό, ιδιαίτερα αν οι βλάβες είναι στο κάτω μισό του σώματος ή τον ξαπλώνουμε, αν τα καθίσματα γίνονται κρεβάτι.  Για να βάλουμε τον άρρωστο μέσα, ο ένας βοηθός μπαίνει μέσα και πιάνει τον άρρωστο από τα γόνατα.  Ενώ υποχωρεί με την πλάτη του προς την αντίθετη πόρτα του αυτοκινήτου, συμπαρασύρει και τον άρρωστο προς τα μέσα και τον τοποθετεί πάνω στο κάθισμα.  Ο ίδιος βγαίνει από την άλλη πόρτα.   Κρυπωτός Δημήτριος Ιατρός – Παθολόγος