Το υαλουρονικό οξύ και η δράση του

Τον τελευταίο καιρό, όλο και περισσότερο ακούμε για το υαλουρονικό οξύ. Η αρχή έγινε όταν άρχισε να χρησιμοποιείται σε μη επεμβατικές αισθητικές θεραπείες για το «γέμισμα» των ρυτίδων και των πτυχώσεων στο πρόσωπο. Ωστόσο, δεν είναι μόνο ότι προσφέρει εντυπωσιακό αποτέλεσμα, είναι επίσης και ασφαλές. Όταν πριν από 6 χρόνια ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε τη χρήση του, σύντομα έγινε, μετά το botox, η πιο δημοφιλής μέθοδος στα ιατρεία των δερματολόγων και των πλαστικών χειρουργών. Σήμερα, το βλέπουμε και ως δραστικό συστατικό στη σύνθεση καλλυντικών προϊόντων. Το υαλουρονικό οξύ είναι θεμελιώδες στοιχείο του κυρίως δέρματος (που είναι γνωστό και ως χόριο) και παράγεται από τους ινοβλάστες. Πρόκειται για μια φυσική υδρόφιλη ουσία (μια γλυκοζαμινογλυκάνη) που βρίσκεται στους συνδετικούς ιστούς και στις αρθρώσεις, όχι μόνο των ανθρώπων αλλά και των ζώων. Γι’ αυτό και εκτός από μόριο συγκράτησης υγρασίας και ρυθμιστής ενυδάτωσης του δέρματος, παίζει καθοριστικό ρόλο στην επούλωση τραυμάτων εξαιτίας της αντιφλεγμο¬νώδους δράσης του»,. Είναι συνήθως προϊόν βιοτεχνολογίας ή λαμβάνεται ως εκχύλισμα φυσικών ουσιών. Έτσι ως φυσικό προϊόν δεν δημιουργεί κανένα απολύτως πρόβλημα αλλεργίας ή άλλων ανεπιθύμητων ενεργειών σε όποια μορφή και αν χρησιμοποιείται. Το υαλουρονικό οξύ ελέγχει το περιεχόμενο του νερού στους ιστούς, επιβραδύνει την διάχυση του νερού από το χόριο προς την επιδερμίδα αυξάνοντας την ενυδάτωση του δέρματος, μεταφέρει πρωτεΐνες, αυξάνει την αντοχή του δέρματος σε βλαπτικούς εξωτερικούς παράγοντες, αποτρέπει την μετατροπή του διαλυτού κολλαγόνου σε αδιάλυτο και ενισχύει την επουλωτική και αναπλαστική ικανότητα του δέρματος. Χρησιμοποιείται ως ελαστικό διάφανο gel (ενέσιμο εμφύτευμα) για την βελτίωση των ρυτίδων γήρανσης και αύξηση του όγκου των χειλέων, επίσης στην μεσοθεραπεία προσώπου (Mesolifting) είτε μόνο του είτε σε συνδυασμό με πολυβιταμίνες με αποτέλεσμα να προσδίδει στο δέρμα σφριγηλότατα, όγκο, φυσική ελαστικότητα και σύσφιξη όπως επίσης και βαθιά ενυδάτωση. Επίσης το υαλουρονικό οξύ χρησιμοποιείται σε μορφή κρέμας, γέλης, spray, ή επιθεμάτων με τη μορφή εμποτισμένης γάζας στο πρόσωπο μετά από επεμβατικές ή μη επεμβατικές τεχνικές ανάπλασης προσώπου όπως χημικά peeling (TCA, AHA), δερμοαπόξεση (dermabrasion), επεμβατική laser ανάπλαση (laser resurfacing), μικροδερμοαπόξεση (microdermabrasion), μη επεμβατική laser ανάπλαση (soft laser rejuvenation), μεσοθεραπεία προσώπου, καθώς επίσης και γενικά ως ένα πάρα πολύ καλό επουλωτικό του δέρματος μετά από τραύματα, εκδορές, εγκαύματα, χειρουργικές τομές κλπ Αυτό συμβαίνει γιατί το υαλουρονικό οξύ επιταχύνει την ανάπλαση και επούλωση του δέρματος, μειώνεται έτσι ο χρόνος ανάρρωσης και ελαχιστοποιούνται τυχόν παρενέργειες. Ακόμα το υαλουρονικό οξύ εμπεριέχεται σε πολλές αντιγηραντικές και αντιρυτιδικές κρέμες με αποτέλεσμα την βελτίωση της εκτατικότητας, πλαστικότητας, ελαστικότητας και του τόνου του δέρματος επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα βαθιά ενυδάτωση. Συμβάλλει στην ενυδάτωση, επειδή, παρά το μικρό του βάρος (περίπου 7-8 γρ. υπάρχουν στο δέρμα ενός ενηλίκου), έχει την ικανότητα να δεσμεύει μεγάλες ποσότητες υγρασίας (έως και 1.000 φορές το βάρος του). Διατηρεί την ελαστικότητα, καθώς έχει υπολογιστεί πως ένα μόριο υαλουρονικού οξέος μπορεί να αυξήσει κατά 20 φορές τον όγκο του. Επίσης, βοηθά στο σχηματισμό νέων κυττάρων, συμβάλλει στην παραγωγή κολλαγόνου και προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες, ειδικά τώρα που το δέρμα είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένο στην ηλιακή ακτινοβολία. Αξίζει να σημειώσουμε ότι καθημερινά, ένα τρίτο της ποσότητας υαλουρονικού οξέος χάνεται και αναπληρώνεται. Με το πέρασμα όμως του χρόνου, και ιδίως μετά τα 35-40, αρχίζει να μειώνεται η ποσότητά του. Ταυτόχρονα, ένας ακόμη παράγοντας μείωσής του είναι το ένζυμο υαλουρονιδάση, που το οδηγεί σε διάσπαση. Στόχος, λοιπόν, είναι η αύξηση των επιπέδων υαλουρονικού οξέος. Ένας τρόπος για να το πετύχουμε είναι να πίνουμε πολύ νερό. Το θέμα, όμως, είναι ότι όσο νερό κι αν καταναλώνουμε, αυτό δεν αρκεί, καθώς είναι δύσκολο να το συγκρατήσουν τα κύτταρά μας. Γενικά λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για ένα απόλυτα ασφαλές, δοκιμασμένο και αξιόπιστο υλικό με όποιο τρόπο ή μορφή και αν χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση ή βελτίωση προβλημάτων του δέρματος. Εκτός όμως από συστατικό σε καλλυντικές φόρμουλες, το υαλουρονικό οξύ το συναντάμε και σε συμπληρώματα διατροφής και σε τροφές. Έρευνες που έγιναν σε ένα χωριό της Ιαπωνίας σχετικά με τη μακροζωία και την καλή φυσική κατάσταση και υγεία των κατοίκων του, που δεν παρουσίαζαν προβλήματα αρθρίτιδας, έδειξαν ότι οι άνθρωποι εκεί διατηρούσαν υψηλά επίπεδα υαλουρονικού οξέος στο σώμα τους λόγω της ποσότητας που προσλάμβαναν μέσα από το διαιτολόγιό τους. Η διατροφή τους, δηλαδή, ήταν πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, που είναι καλές πηγές γλυκοζαμινογλυκάνων (δηλαδή υαλου¬ρονικού οξέος) - καλύτερες πηγές είναι η γλυκοπατάτα και τα παντζάρια, τα φασόλια σόγιας και τα υποπροϊόντα τους. Άλλη φυσική πηγή γλυκοζαμινογλυκάνων είναι το κρέας, αρκεί να επιλέγετε κομμάτι που βρίσκεται κοντά σε μέρη συνδετικών ιστών, όπως το μοσχαρίσιο «ποντίκι» και το μπούτι του κοτόπουλου.   Ζάρπα Ευαγγελία Πτυχιούχος Αισθητικός – Κοσμητολόγος ΤΕΙ Αθήνας Ιδιοκτήτρια κέντρου αισθητικής Καθηγήτρια αισθητικής – Εισηγήτρια σεμιναρίων