Παθολογικό άγχος Αίτια

Το  παθολογικό άγχος οφείλεται σε βιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που επιδρούν σε συνδυασμό κάθε φορά. Οι πιο γνωστές ψυχολογικές θεωρίες ερμηνείας του  υποστηρίζουν: Ψυχαναλυτική θεωρία: λειτουργεί ως σήμα κινδύνου και διακρίνεται στο αντικειμενικό άγχος( ο κίνδυνος προέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον) και στο νευρωτικό(ο κίνδυνος προέρχεται από εσωτερικές συγκρούσεις). Οι άλυτες συγκρούσεις της παιδικής ηλικίας παίζουν σημαντικό ρόλο. Το παιδί αναπτύσσει  νευρώσεις ως αποτέλεσμα της απειλής που νιώθει ότι θα χάσει την γονεϊκή αποδοχή  και αγάπη και θα τιμωρηθεί. Όταν το άγχος είναι πολύ έντονο καταφεύγει σε κάποιον από τους μηχανισμούς άμυνας του Εγώ  για να αποφύγει την ένταση. Θεωρία της συμπεριφοράς: οι αγχώδεις και φοβικές αντιδράσεις είναι αποτέλεσμα μάθησης. Ένα ουδέτερο ερέθισμα συνδέεται με ένα ερέθισμα που προκαλεί φόβο και επιφέρει τις ίδιες αντιδράσεις. Μάλιστα, όταν αυτού του είδους οι αντιδράσεις παγιωθούν, υπάρχει πιθανότητα να γενικευτούν και σε άλλα ερεθίσματα πλην του αρχικού. Βιολογικό μοντέλο: η μειωμένη δραστηριότητα ενός νευροδιαβιβαστή (γ-αμινο-βουτυρικό οξύ) αποτελεί το νευροφυσιολογικό υπόστρωμα του άγχους (βιολογικό μοντέλο). Κοινωνική μάθηση: σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, οι αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις υιοθετούνται μέσα από τη διαδικασία της παρατήρησης ενός προτύπου. ( αφορά κυρίως στην παιδική και εφηβική ηλικία) Θεωρία δεσμού: οι παιδικοί φόβοι έχουν βιολογική βάση και ερμηνεύονται με βάση την ποιότητα του δεσμού που έχει αναπτύξει το βρέφος με το πρόσωπο που του παρέχει φροντίδα. Σε περίπτωση ανασφαλούς δεσμού ( δηλαδή το βρέφος νιώθει ότι το πρόσωπο που το φροντίζει δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις συναισθηματικές και βιολογικές του ανάγκες) μπορεί να ερμηνεύει τον κόσμο γύρω του ως απρόσιτο και απειλητικό. Ο ρόλος της κληρονομικότητας: η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει ρόλο στην εμφάνιση αγχωδών διαταραχών. Από έρευνες έχει προκύψει ότι τα παιδιά των οποίων οι γονείς πάσχουν από αγχώδη διαταραχή έχουν 7 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εκδηλώσουν και τα ίδια αγχώδη διαταραχή. Επίσης από έρευνες σε διδύμους έχει προκύψει ότι αυτό που κληρονομείται δεν είναι η ίδια η διαταραχή αλλά η προδιάθεση για την εκδήλωση της, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες θα καθορίσουν τον τύπο της διαταραχής. Ιδιοσυγκρασία: η ιδιοσυγκρασία είναι ένας γενετικά προκαθορισμένος παράγοντας και  φαίνεται ότι επιδρά στην εκδήλωση μιας αγχώδους διαταραχής και συγκεκριμένα η ανασταλτική συμπεριφορά. Είναι η έμφυτη τάση ορισμένων ανθρώπων να αποφεύγουν να έρθουν αντιμέτωποι με καινούριες καταστάσεις. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι εμφανές ήδη από την βρεφική ηλικία ενώ στα παιδιά είναι διακριτό ως υπερβολική συστολή, χαμηλή διεκδικητικότητα, ντροπαλότητα, υπερευαισθησία, έλλειψη αυθορμητισμού, επιφυλακτικότητα, τάση για εξάρτηση και ενδοστρέφεια . Ο ρόλος του περιβάλλοντος: οι αλληλεπιδράσεις των γονέων με τα παιδιά τους φαίνεται να συμβάλλουν στην εκδήλωση διαταραχών άγχους. Οι συχνές τιμωρίες, ή άσκηση βίας, η παρεμβατική συμπεριφορά αλλά και η υπερπροστασία και η συναισθηματική υπερβολή έχουν σχετιστεί με την εκδήλωση αγχωδών διαταραχών.   Βασιλαδιώτη Βασιλική Ψυχολόγος