Οι ωοθήκες , λόγω της λειτουργικής εξαρτήσεως τους από την υπόφυση, δεν εµφανίζουν κατάσταση αυτόνοµης υπερλειτουργίας και υπερεκκρίσεως, παρά µόνο στη περίπτωση αναπτύξεως ορµονοεκκριτικού νεοπλάσµατος.Οι ορµονοεκκριτικοί όγκοι διακρίνονται στους θηλεοποιητικούς, όταν εκκρίνουν οιστρογόνα και στους αρρενοποιητικούς,όταν παράγουν ανδρογόνα.Σε αµφότερες τις περιπτώσεις,οι ορµονοεκκριτική δραστηριότητα προκαλεί διαταραχές, οι οποίες είναι κλινικά έκδηλες.
Θηλεοποιητικοί όγκοι
Πρόκειται για κοκκιοβλαστώµατα τα οποία έχουν συνήθως και ιστολογικά στοιχεία θηκώµατος γι' αυτό ορισµένοι τα αποκαλούν µεσεγχυµώµατα. Είναι όγκοι συνήθως ετερόπλευροι και σε ποσοστό 20% κακοήθεις.
Τα νεοπλάσµατα αυτά παράγουν οιστρογόνα αλλά και ∆4-ανδροστενδιόνη και προκαλούν κλινικές εκδηλώσεις οι οποίες εξαρτώνται:
- από το ποσό των οιστρογόνου που εκκρίνουν
- την ηλικία της ασθενούς.
Πριν από την ήβη τα κοκκιοβλαστώµατα είναι σπάνια (5%) και προκαλούν γοναδική πρώιµη ήβη που εκδηλώνεται µε ανάπτυξη των µαστών, εµφάνιση τριχοφυΐας και αιµορραγίας.
Κατά την αναπαραγωγική ηλικία εµφανίζονται σε ποσοστό 45% και προκαλούν διαταραχές του κύκλου.
Ένα σηµαντικό ποσοστό (40%) των νεοπλασµάτων αυτών εµφανίζεται σε γυναίκες που βρίσκονται στην εµµηνόπαυση και το κυριότερο σύµπτωµα που προκαλούν είναι η αιµορραγία.
Το µέγεθος των όγκων ποικίλλει, συνήθως όµως, είναι αρκετά µεγάλο ώστε τις περισσότερες φορές είναι ψηλαφητός κατά τη γυναικολογική εξέταση.
Αρρενοποιητικοί όγκοι
Νεοπλάσµατα των ωοθηκών µε ποικίλη ιστολογική υφή, παράγουν ανδρογόνα και προκαλούν έντονη αρρενοποίηση του θήλεος οργανισµού. Οι πιο συχνοί αρρενοποιητικοί όγκοι είναι τα αρρενοβλαστώµατα, τα οποία είναι συνήθως ετερόπλευρα και εµφανίζουν κακοήθεια σε ποσοστό 20%.
Τα 70% των αρρενοβλαστωµάτων αναφαίνονται σε γυναίκες ηλικίας 15-40 ετών. Ελάχιστες περιπτώσεις σηµειώθηκαν σε άτοµα µικρότερα των 15 ετών. Το συχνότερο σύµπτωµα είναι η αµηνόρροια, η οποία εγκαθίσταται συνήθως απότοµα. Ακολουθούν τα σηµεία αρρενοποιήσεως τα οποία είναι έντονα, όπως η υπερτρίχωση που είναι γενικευµένη, η ακµή, η υπερτροφία της κλειτορίδας, το βραχνός της φωνής. Μετά την αφαίρεση του νεοπλάσµατος η εµµηνορρυσία επανέρχεται µέσα σε 2-4 µήνες και τα στοιχεία της αρρενοποιήσεως εξαφανίζονται προοδευτικά, εκτός από το βραχνός της φωνής.
Εκτός από τα αρρενοβλαστώµατα, νεοπλάσµατα µε ιστολογική υφή κυττάρων της πύλης των ωοθηκών ή των επινεφριδίων ή γοναδοβλαστώµατα ή δυσγονιώµατα, παράγουν ανδρογόνα και προκαλούν αρρενοποιητικές εκδηλώσεις.
Επιμέλεια άρθρου
Ζάρπα Ευαγγελία
Πτυχ. Αισθητικής – Κοσμητολογίας
Καθηγήτρια Αισθητικής – Εισηγήτρια Σεμιναρίων
Εύη Ζάρπα
Αξιολογήστε το Άρθρο