Νευρική ανορεξία και διατροφή

Ο RichardMorton πρώτος περίγραψε τη νευρική ανορεξία πριν από 300 περίπου χρόνια, το 1689, ως μια κατάσταση «νευρικής κατανάλωσης» που δημιουργήθηκε από λύπη και ανησυχία. Ειρωνικά, παρόλο που η παχυσαρκία αυξάνεται μερικοί μάχονται για το αντίθετο αποτέλεσμα, τη νευρική ανορεξία. Τα άτομα με νευρική ανορεξία, έχουν εμμονή με το φαγητό, το βάρος τους και τη μορφή του σώματος τους. Προσπαθούν να διατηρήσουν το βάρος τους όπου απέχει πολύ από το φυσιολογικό για την ηλικία και το ύψος τους. Σε υπερβολικές περιπτώσεις μπορεί να είναι σκελετικά αδύνατα αλλά ακόμη να νομίζουν ότι είναι εύσωμα. Η ανορεξία έχει έναν αριθμό σωματικών, συναισθηματικών και συμπεριφερικών σημείων και συμπτωμάτων. Τα σωματικά συμπτώματα, όπως η υπερβολική απώλεια βάρους, η λεπτή εμφάνιση, οι μη φυσιολογικές αιματολογικές μετρήσεις, η κούραση, η ζάλη, τα εύθραυστα νύχια, τα αδύναμα μαλλιά, η απώλεια της εμμήνου ρύσης, η δυσκοιλιότητα, το ξηρό δέρμα, η χαμηλή πίεση, η οστεοπόρωση όπως και η αφυδάτωση. Τα συναισθηματικά και συμπεριφορικά συμπτώματα, όπως η άρνηση τροφής, η απάρνηση πείνας, η υπερβολική άσκηση, η άσχημη διάθεση και η δυσκολία συγκέντρωσης. Όπως και στις περισσότερες ασθένειες, υπάρχει ένας συνδυασμός βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικοπολιτισμικών παραγόντων.   Στους βιολογικούς παράγοντες, μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι γενετικά ευπαθείς να αναπτύξουν ανορεξία. Στους ψυχολογικούς παράγοντες, άνθρωποι με ανορεξία μπορεί να έχουν ψυχολογικά και συναισθηματικά χαρακτηριστικά που συνεισφέρουν στην ανορεξία. Τέλος, όσον αφορά τους κοινωνικοπολιτισμικούς παράγοντες, ο μοντέρνος Δυτικός πολιτισμός συχνά καλλιεργεί και ενισχύει την επιθυμία της ύπαρξης ενός προτύπου υπερβολικά χαμηλού σωματικού βάρους. Τα ποσοστά της νευρικής ανορεξίας είναι ίδια σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες με υψηλή οικονομική θέση. Η διαταραχή είναι πολύ πιο διαδεδομένη στις βιομηχανοποιημένες κοινωνίες, όπου το φαγητό είναι πλούσιο και η λεπτή εμφάνιση είναι μέτρο της θηλυκής ελκυστικότητας.   Η θνησιμότητα που συνδέεται με την ανορεξία είναι υψηλή, 6-20% των ασθενών τελικά υποκύπτουν στη διαταραχή. Ενώ η συχνότητα της νευρικής ανορεξίας είναι σημαντικά ψηλότερη σε λευκό πληθυσμό από το μη λευκό πληθυσμό, το συνυπάρχον αποτέλεσμα της κοινωνικονομικής τάξης είναι δύσκολο να απομονωθεί. Περισσότεροι από το 90% των περιπτώσεων που παθαίνουν νευρική ανορεξία είναι γυναίκες. Όμως καλό θα ήταν να τονιστεί ότι οι άντρες αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% των περιπτώσεων της νευρικής ανορεξίας, ένα γεγονός που συχνά αγνοείται. Παρόλο που η ακριβής αιτία της ανορεξίας είναι άγνωστη, μερικοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της ανορεξίας.   Συμπεριλαμβάνοντας:  -Τη δίαιτα: Λόγω ότι αυτός που την κάνει λαμβάνει θετικά σχόλια από τους γύρω του. -Την ακούσια ελάττωση βάρους: Χωρίς κάποιος να θέλει να κάνει δίαιτα, να χάσει βάρος από ατύχημα ή αρρώστια και εξαιτίας των κοπλιμέντων των άλλων να αρχίσει δίαιτα. -Την αύξηση βάρους: Όταν κάποιος παίρνει βάρος σχολιάζεται άσχημα. -Την εφηβεία: Οι έφηβοι είναι πιο ευάλωτοι στα άσχημα σχόλια. -Τις αλλαγές: Οι οποίες μπορούν να αλλάξουν την συναισθηματική διαταραχή. -Τα αθλήματα, η δουλειά, και οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες: Μπορούν να προκαλέσουν πολύ εύκολα την ανορεξία. -Τα media και η κοινωνία με τα πολύ αδύνατα πρότυπα που παρουσιάζουν. Στην υποψία της ανορεξίας, η διάγνωση μπορεί να γίνει με διάφορες εξετάσεις όπως: -Φυσική εξέταση: Μέτρηση ύψους-βάρους, έλεγχος ζωτικών σημείων, εξέταση δέρματος, ακρόαση καρδιάς και πνεύμονα και εξέταση της κοιλιάς. -Εργαστηριακά ευρήματα: Μέτρηση αίματος και ούρων -Αλλες εξετάσεις: Όπως ακτινοδιαγνωστικά ευρήματα -Ψυχολογική αξιολόγηση: Από γιατρό ή επαγγελματία υγείας όπου μπορεί να εκτιμήσει σκέψεις, συναισθήματα και διατροφικές συνήθειες. Η ανορεξία έχει πολυάριθμες επιπλοκές. Η πιο σοβαρή επιπλοκή είναι ο θάνατος .   Η ανορεξία έχει τα υψηλότερα ποσοστά θανάτου απ’όλες τις πνευματικές ασθένειες γύρω στο 5%. Οι πιο σοβαρές επιπλοκές είναι: θάνατος, αναιμία, καρδιαγγειακά προβλήματα, φθορά των οστών και αύξηση πιθανότητας καταγμάτων αργότερα, πνευμονολογικά προβλήματα, απώλεια εμμήνου ρύσεως στις γυναίκες, μείωση τεστοστερόνης στους άνδρες, γαστρικά και νεφρικά προβλήματα. Η νευρική ανορεξία μπορεί να επιφέρει βλάβη σε κάθε όργανο του σώματος συμπεριλαμβάνοντας τον εγκέφαλο, την καρδιά και τα νεφρά. Η βλάβη που δημιουργείται μπορεί να μην επανέλθει πλήρως ακόμα και αν η ανορεξία ελεγχθεί. Αλλες πνευματικές διαταραχές που μπορεί να έχουν οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτή την ασθένεια είναι: η κατάθλιψη, οι διαταραχές συναισθήματος, οι διαταραχές προσωπικότητας όπως και η κατάχρηση φαρμάκων. Τα άτομα αυτά που πάσχουν από νευρική ανορεξία και κινδυνεύει η ζωή τους χρειάζονται αυστηρή θεραπεία και φροντίδα σε νοσοκομείο . Η θεραπεία της ανορεξίας περιλαμβάνει: -Ιατρική φροντίδα: Για παρακολούθηση ζωτικών σημείων, ενυδάτωση του οργανισμού, εξισορρόπηση ηλεκτρολυτών κ.α. -Ψυχοθεραπεία:   Η βοήθεια της οικογένειας και μιας θεραπευτικής ομάδας μπορεί να ωφελήσει πολύ. Η ψυχοθεραπεία επίσης βοηθά την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, την εκμάθηση τρόπων ελέγχου της λύπης και άλλων δυνατών συναισθημάτων. -Διατροφική θεραπεία: Ο διαιτολόγος να προσφέρει οδηγό για μια υγιή δίαιτα. Επίσης να παρέχει ειδικά πλάνα με θερμιδικές απαιτήσεις όσον αφορά το βάρος. Σε σοβαρές περιπτώσεις οι ασθενείς τρέφονται με ειδικό σωλήνα, όπου η τροφή πηγαίνει κατευθείαν στο στομάχι. - Φαρμακευτική αγωγή: Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αγωγή που να αποδεικνύεται ότι θεραπεύει την ανορεξία. Όμως αγχολυτικά ή άλλα ψυχιατρικά φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία των ψυχικών διαταραχών. -Νοσοκομειακή περίθαλψη: Μπορεί να είναι κάτω από ιατρική ή ψυχιατρική επιτήρηση.   Κάποιες κλινικές ειδικεύονται στην θεραπεία των διατροφικών διαταραχών. Τέλος, στην θεραπεία της νευρικής ανορεξίας μερικές περιπτώσεις είναι πιο δύσκολες από άλλες. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην θεραπεία, είναι ότι οι άνθρωποι που πάσχουν από ανορεξία δε θέλουν να μπουν στη διαδικασία της θεραπείας ή νομίζουν ότι δεν τη χρειάζονται. Ακόμα και αν κάποιος θέλει να γίνει καλυτέρα, το να αντιμετωπίσει αυτή την ασθένεια είναι δύσκολο και απαιτεί μεγάλη μάχη. Στις γυναίκες τα σημάδια της ανορεξίας μπορεί να υποχωρήσουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά επιστρέφουν μετά από αυτή. Συνεχής θεραπεία ή περιοδικές συναντήσεις κατά τη διάρκεια άγχους μπορεί να βοηθήσουν.   Λεοντσίνη Αθηνά Φοιτήτρια MSC Προαγωγής και Αγωγής της Υγείας www.mayoclinic.com www.emedicine.medscape.com