Λευχαιμία

Λευχαιµία είναι  η  υπερβολική αύξηση  παθολογικών λευκών  αιµοσφαιρίων χωρίς καµία προφανή αιτία. Προσβάλλει το αιµοποιητικό σύστηµα που αποτελείται από διάφορα κύτταρα µε διαφορετική µορφή και λειτουργία.  Παράγονται στο µυελό των οστών, ο οποίος βρίσκεται σε όλα τα οστά ιδιαίτερα όµως στα µεγάλα (µηριαίο, κνήµη, λεκάνη, στέρνο κλπ). Αυτά τα διαφορετικά κύτταρα στις διάφορες µορφές εξέλιξης τους οµαδοποιούνται σε 3 κυρίως κατηγορίες (σειρές):α. Ερυθρά σειρά που περιλαµβάνει κύτταρα που εξελίσσονται στα ώριµα ερυθρά αιµοσφαίρια που είναι απαραίτητα για τη µεταφορά το οξυγόνο και θρεπτικών ουσιών σε όλους τους ιστούς του σώµατος και την αποβολή αχρήστων προϊόντων, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, δια µέσου των πνευµόνων. β. Κοκκιώδης σειρά που περιλαµβάνει τα λευκά αιµοσφαίρια που είναι απαραίτητα για την άµυνα του οργανισµού και την αποτελεσµατική καταπολέµηση των λοιµώξεων.  γ.  Μεγακαρυοκυτταρική  σειρά  που  περιλαµβάνει κύτταρα  που  εξελίσσονται  στα αιµοπετάλια που είναι κύτταρα που συµβάλλουν στην αποφυγή αιµορραγιών. Όταν το άτοµο νοσήσει από λευχαιµία, στο µυελό των οστών παρατηρείται µία υπερπαραγωγή παθολογικών (στη µορφή και στη λειτουργία) λευκών αιµοσφαιρίων που δεν επιτελούν την φυσιολογική τους λειτουργία που είναι η αντιµετώπιση των λοιµώξεων. Για αυτό και η λευχαιµία ονοµάζεται και καρκίνος του αίµατος. Όταν τα λευχαιµικά αυτά κύτταρα “γεµίσουν” τον µυελό των οστών µειώνεται σηµαντικά  η παραγωγή των φυσιολογικών. Όσο ο αριθµός των φυσιολογικών κυττάρων µειώνεται αρχίζουν τα συµπτώµατα που είναι µεταξύ των άλλων εύκολη κόπωση και ωχρότητα, πυρετός και  λοιµώξεις και  αιµορραγικές εκδηλώσεις  στο δέρµα ή στους βλεννογόνους. Υπάρχουν δύο ταξινοµήσεις για τη λευχαιµία: µυελογενής και λεµφογενής, οι οποίες µπορεί να είναι είτε οξείες είτε χρόνιες. Οι όροι «µυελογενής» ή «λεµφογενής» δηλώνουν τον κυτταρικό τύπο που έχει γίνει προβληµατικός. Έτσι υπάρχουν τέσσερις βασικοί τύποι λευχαιµίας που είναι: η οξεία µυελογενής λευχαιµία, η χρόνια µυελογενής λευχαιµία, η οξεία λεµφογενής λευχαιµία και η χρόνια λεµφογενής λευχαιµία.   α.    Οξείες λευχαιμίες Οι οξείες λευχαιμίες εμφανίζονται κυρίως σε μικρή ηλικία (κάτω των 20 ετών) και λιγότερο σε μεγάλη (πάνω από 65 - 70 ετών). Διαρκούν λίγο και προκαλούν τον θάνατο σε 2 - 4 μήνες από την εκδήλωσή τους. Σπανιότερα μετά από 1 - 2 χρόνια. -    Στην μυελογενή έχουμε αύξηση των πολυμορφοπύρηνων λευκών μέχρι 100.000/mm3 και αύξηση των άωρων μορφών στο αίμα και τον μυελό των οστών (μυελοβλάστες). -    Στην λεμφογενή έχουμε αύξηση των λεμφοκυττάρων μέχρι 100.000/mm3 και των αώρων μορφών (λεμφοβλάστες). -    Αναιμία και ελάττωση των αιμοπεταλίων (θρομβοπενία), γιατί ο μυελός είναι γεμάτος από άωρα λευκά που εμποδίζουν την πα-ραγωγή ερυθρών αιμοσφιρίων και αιμοπεταλίων. Λόγω της θρο-μβοπενίας δημιουργούνται εύκολα αιμορραγίες ενώ συνηθισμέ-νες είναι οι επιστάξεις. -    Συχνές λοιμώξεις λόγω της ελάττωσης της αντίστασης του ορ-γανισμού (τα άωρα λευκά δεν είναι ικανά να παίξουν τον σημα-ντικό τους ρόλο). Συνήθως τα άτομα εμφανίζουν βαριές στομα-τίτιδες, φαρυγγίτιδες κλπ. -    Γενικά ενοχλήματα όπως κόπωση, αδυναμία, πυρετό, αδιαθεσία κλπ. β.    Χρόνιες λευχαιμίες Οι χρόνιες λευχαιμίες εμφανίζονται κυρίως σε άτομα μέσης ηλικίας (30 - 60 ετών). Η διαδρομή τους είναι ήπια και ο θάνατος έρχεται συνήθως 5 - 6 χρόνια από την εκδήλωσή τους. -    Στην μυελογενή αύξηση των λευκών μέχρι 400.000/mm3 και παρουσία μυελοβλαστών στο αίμα. Χαρακτηριστικά υπάρχει με-γάλη διόγκωση του σπλήνα. -    Στην λεμφογενή, η ίδια περίπου αύξηση των λεμφοκυττάρων και εμφάνιση λεμφοβλαστών. Εδώ χαρακτηριστική είναι η με-γάλη διόγκωση των λεμφαδένων. -    Αναιμία, θρομβοπενία, μέτριος πυρετός, καταβολή, λοιμώξεις του αναπνευστικού κλπ. -    Μπορεί να υπάρχουν ποικίλλα άλλα συμπτώματα από όλα σχε-δόν τα όργανα. Ο θάνατος προέρχεται όπως και στις οξείες από πτώση της αντίστα-σης ή αιμορραγίες και επιταχύνεται όταν οι χρόνιες λευχαιμίες μεταπέ-σουν σε οξείες.   Δημήτριος Κρυπωτός Ιατρός Παθολόγος