Λιποθυμία και απώλεια συνείδησης

Απώλεια της συνείδησης Είναι μια κατάσταση στην οποία το άτομο δεν έχει αίσθηση του εαυτού του και του περιβάλλοντός του. Μοιάζει με κατάσταση ύπνου αλλά το άτομο είναι σε αδράνεια, τόσο σωματική όσο και πνευματική.Είναι πιθανό, πάντως, να επανέλθει σε πλήρη εγρήγορση. Υπάρχουν διάφοροι βαθμοί απώλειας της συνείδησης:  

• Η λιποθυμία που είναι μια στιγμιαία απώλεια της συνείδησης.
• Ο λήθαργος ή προκώμα που αν διεγερθεί έντονα ο ασθενής κατά την διάρκειά του ανοίγει τα μάτια και τα ξανακλείνει αμέσως. Υπάρχει νοητική σύγχυση, δεν ξέρει που βρίσκεται και σιγά σιγά χάνει τελείως τις αισθήσεις του, μέχρι να πέσει σε κώμα.
• Το κώμα, στο οποίο υπάρχει πλήρης απώλεια της συνείδησης και ο ασθενής δεν αντιδρά σε ακόμη και σε επώδυνα ερεθίσματα. Αυτή η κατάσταση δηλώνει μια σημαντική βλάβη στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

  Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές. Εδώ αναφέρονται οι πιο σημαντικές με κοινό χαρακτηριστικό την επίδραση τους στο κεντρικό νευρικό σύστημα του ασθενούς:  

• Οι δηλητηριάσεις.
• Οι μεταβολικές διαταραχές σε άτομα που πάσχουν π.χ. από διαβήτη, από νεφρική ανεπάρκεια κλπ.
• Το ηπατικό κώμα, από ηπατική ανεπάρκεια.
• Η επιληψία.
• Η υποθερμία.
• Διάφορες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
• Τα εγκεφαλικά επεισόδια.
• Εγκεφαλίτιδες και μηνιγγίτιδες.
• Οι όγκοι του εγκεφάλου.
• Η αναπνευστική ανεπάρκεια.

  Για να του δώσουμε τις πρώτες βοήθειες, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι δεν είναι προσωρινή. Δηλαδή ότι δεν πρόκειται για λιποθυμία η οποία οφείλεται σε μειωμένη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Σε περίπτωση που δεν είναι απλή λιποθυμία, αλλά κάτι πιο επείγον, φροντίζουμε τον ασθενή κάνοντας τα παρακάτω:  

• Βλέπουμε αν ο ασθενής αναπνέει και αν έχει καθαρούς αεροφόρους οδούς. Διαφορετικά καθαρίζουμε την ανώτερη αναπνευστική οδό, όσο είναι δυνατό, και κάνουμε τεχνητή αναπνοή.
• Καλούμε ιατρική βοήθεια και φροντίζουμε για την ταχύτερη δυνατή μεταφορά του σε νοσοκομείο.
• Μετράμε την πίεσή του και ελέγχουμε τον σφυγμό του. Αν χρειάζεται κάνουμε εξωτερικές μαλάξεις στον θώρακα.
• Ψάχνουμε για πιθανό τραυματισμό ή κάταγμα. Σε αυη την περίπτωση πρέπει να αποφύγουμε τις άσκοπες μετακινήσεις γιατί είναι πιθανό να προκαλέσουμε σοβαρές βλάβες στον νωτιαίο μυελό.
• Αν έχουμε την δυνατότητα, τοποθετούμε τον ασθενή στο πλάϊ για να μην κινδυνεύσει από μια πιθανή εισρόφηση εμμετού.
• Προσέχουμε για κάποια αιμορραγία.
• Ρωτάμε του φίλους και τους συγγενείς του αν παίρνει κάποιο φάρμακο, ή ψάχνουμε για συσκευασίες φαρμάκων ή δηλητηριωδών ουσιών γύρω του.

  Λιποθυμία Είναι η απώλεια της συνείδησης για μικρό χρονικό διάστημα. Η κατάσταση συνοδεύεται από ωχρό πρόσωπο και ψυχρά χέρια χωρίς να επιρρεάζονται σημαντικά οι σφυγμοί. Η αιτία για κάθε λιποθυμία είναι η κακή οξυγόνωση του εγκεφάλου. Νιώθει αδυναμία και ότι χάνει τον κόσμο γύρω του ενώ ιδρώνει και έχει ωχρό πρόσωπο. Έχει αδύναμο σφυγμό και χάνει τις αισθήσεις του λυγίζοντας τα πόδια σιγά σιγά. Αν η αιτία είναι η μείωση του όγκου του αίματος στα αγγεία, τότε ο ασθενής παραπονιέται ότι διψάει. Μπορεί να υπάρχει εσωτερική ή εξωτερική αιμορραγία. Αν έχει τις αισθήσεις του τον καθίζουμε και τον βοηθάμε να γείρει μπροστά το κεφάλι του, να το βάλει ανάμεσα στα γόνατά του, παίρνοντας βαθιές αναπνοές. Ελέγχουμε τις αισθήσεις του και αν λιποθυμήσει τον ξαπλώνουμε ανάσκελα και ανασηκώνουμε τα πόδια του με σκοπό να πάει το αίμα στο κεφάλι. Ελέγχουμε αν τραυματίστηκε κατά την πτώση και για τεχνητές οδοντοστοιχίες τις οποίες και βγάζουμε. Απαγορεύεται να του δώσουμε νερό ή κάποιο άλλο υγρό πριν συνέλθει πλήρως. Ο κίνδυνος να πνιγεί είναι πάντα πολύ μεγάλος. Επίσης, δεν επιτρέπεται το κάπνισμα, τα οινοπνευματώδη και οι άσκοπες μετακινήσεις.   Κρυπωτός Δημήτριος Ιατρός – Παθολόγος