Κατηγορίες εγκαυμάτων
Έγκαυμα είναι η κάκωση εκείνη που οφείλεται στην δράση της θερμότητας (υψηλής ή χαμηλής), κάποιας χημικής ουσίας ή και της ακτινοβολίας στο σώμα μας. Τόσο το δέρμα όσο και οι υποκείμενοι ιστοί, υφίστανται διάφορες βλάβες και γι’ αυτό διαφέρουν ανάλογα με το βάθος και την έκταση της βλάβης.
Η βλάβη μπορεί να γίνει και σε κάποιο εσωτερικό όργανο, αν κάποιος καταπιεί μια ουσία. Όλα ανεξαιρέτως τα εγκαύματα χρειάζονται επείγουσα ιατρική φροντίδα γιατί υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης, καθώς και η πιθανότητα καταπληξίας λόγω της βλάβης του δέρματος και της απώλειας υγρών.
Σε ένα έγκαυμα ασθενεί ολόκληρος ο οργανισμός. Στο σημείο του εγκαύματος υπάρχει στην αρχή μια δερματική βλάβη που σιγά σιγά μεταδίδεται στους υποδόριους ιστούς. Ο ασθενής παρουσιάζει σημεία αφυδάτωσης και πρήξιμο. Διάφορα μικρόβια μπορεί να μπουν στον οργανισμό δημιουργώντας ακόμα και σηψαιμία.
Η βαρύτητα του εγκαύματος εξαρτάται από την έκτασή του και όχι από το βάθος του. Από το ποσοστό της έκτασης του εγκαύματος, εξαρτάται η επιβίωση του ασθενούς. Ο “κανόνας των 9” είναι ένας εύκολος, γρήγορος, αλλά όχι τόσο ακριβής τρόπος υπολογισμού της επιφάνειας του εγκαύματος, βάσει του οποίου ισχύουν τα ακόλουθα:
Κεφάλι και τράχηλος
9%
Άνω άκρο του κορμού
9%
Πρόσθια επιφάνεια του κορμού
18%
Οπίσθια επιφάνεια του κορμού
18%
Κάτω άκρο του κορμού
18%
Περίνεο
1%
Υπάρχει και ο “κανόνας της παλάμης” σύμφωνα με τον οποίο η επιφάνειά της, αντιστοιχεί στο 1% της επιφάνειας του σώματος ενός μέσου ενήλικου. Μικρά λέγονται τα εγκαύματα που δεν ξεπερνούν το 10% της επιφάνειας του σώματος, ανεξαρτήτως βάθους.
Το βάθος του εγκαύματος σχετίζεται με την θεραπεία και την αποκατάσταση και καθορίζεται από το αν και πόσο συμμετέχει η βασική δερματική στοιβάδα. Έτσι υπάρχουν εγκαύματα ολικού ή μερικού πάχους με μόνη την διαφορά να έγκειται στο ότι τα δεύτερα χρειάζονται πλαστική εγχείρηση για να αποκατασταθούν.
Ανάλογα με το τι τα προκάλεσε διακρίνονται σε:
- Εγκαύματα από ξηρή θερμότητα (π.χ. από καύτρα τσιγάρου, κάρβουνα, κουζίνα κλπ.).
- Εγκαύματα από υγρή θερμότητα (π.χ. ζεστό νερό, λάδι κλπ.).
- Εγκαύματα από υγρή φωτιά (αναμμένο οινόπνευμα, βενζίνη κλπ.).
- Εγκαύματα από ξηρή φωτιά (π.χ. αναμμένο ξύλο).
- Χημικά εγκαύματα (αλκάλεα και οξέα σε μεγάλες πυκνότητες).
- Εγκαύματα από ψύξη (π.χ. υγρό άζωτο και άλλα υγροποιημένα αέρια προκαλούν εγκαύματα σε επαφή με το δέρμα).
- Εγκαύματα από ηλεκτρισμό. Το ρεύμα του δικτύου ή κάποιος κεραυνός, μαζί με όλα τα άλλα, προκαλεί μια θερμική καταστροφή-έγκαυμα στο σημείο εισόδου.
- Εγκαύματα από ακτινοβολία (π.χ. ήλιος, ακτίνες-Χ κλπ.).
Ανάλογα με το βάθος τους, τα εγκαύματα, διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με τα συμπτώματά τους:
- Τα επιφανειακά ή 1ου βαθμού, με πιο χαρακτηριστικό το ηλιακό έγκαυμα. Αφορούν την εξωτερική στοιβάδα. Χρειάζονται προσοχή, αν πιάνουν μεγάλη επιφάνεια και χρειάζονται περίπου 1 εβδομάδα να επουλωθούν.
- Τα ενδιάμεσα ή 2ου βαθμού, όπου υπάρχει βαθύτερη βλάβη του δέρματος. Παρουσιάζονται φουσκάλες και υπάρχει μεγαλύτερο υποδόριο πρήξιμο. Χρειάζονται 3-4 εβδομάδες για να επουλωθούν.
- Τα βαθιά ή 3ου βαθμού στα οποία καταστρέφονται όλες οι στοιβάδες του δέρματος, ενώ η βλάβη προσβάλλει κάθε ιστό, όπως τα νεύρα το λίπος, οι μύες, ακόμη και τα οστά. Ο π εξαφανίζεται από την καταστροφή των νευρικών απολήξεων. Το δέρμα ίσως είναι ωχρό και μερικές φορές απανθρακωμένο. Χρίζουν επείγουσας αντιμετώπισης και ειδικής θεραπείας σε μονάδα εγκαυμάτων.
Δημήτριος Κρυπωτός
Ιατρός – Παθολόγος
Αξιολογήστε το Άρθρο