Είδη κακώσεων (κάταγμα, διάστρεμμα, εξάρθρημα) και πρώτες βοήθειες

Η κάκωση είναι κάθε βλάβη του σώματος που είναι αποτέλεσμα κάποιων εξωγενών και συνήθως βίαιων αιτίων. Είναι πιθανό να υποστούν κάποιο κάταγμα, να εξαρθρωθούν ή και τα δυο. Οι μύες και οι τένοντες μπορεί να υποστούν διάταση, μερική ή ολική ρήξη. Κάταγμα είναι το σπάσιμο ή η συντριβή ενός οστού και χρειάζεται αρκετή δύναμη για να γίνει εκτός και αν υπάρχει κάποια πάθηση ή το άτομο είναι ηλικιωμένο. Διακρίνονται σε ανοιχτά και κλειστά. Επίσης, μπορεί να είναι ένα απλό σπάσιμο ή να είναι συντριπτικό ή να είναι “δίκην χλωρού ξύλου”, όπως λέγεται και είναι το πιο συνηθισμένο στα παιδιά. Τα ανοιχτά κατάγματα είναι εκτεθειμένα σε μικροβιακές μολύνσεις. Εξάρθρημα λέμε την μερική ή ολική μετατόπιση των οστών μιας άρθρωσης από την φυσιολογική τους θέση. Είναι συχνότερο στον ώμο, τα δάχτυλα, τον αντίχειρα και την κάτω γνάθο. Μην προσπαθείτε να επαναφέρετε τα κόκκαλα στην θέση τους γιατί μπορεί να δημιουργήσετε περισσότερες βλάβες. Διάστρεμμα είναι η κατάσταση που προκαλείται σε κάποια άρθρωση όταν οι γύρω ιστοί στρεβλωθούν και διασπαστούν ξαφνικά. Είναι οι κακώσεις των μυών και των συνδέσμων. Μια βλάβη στον μυϊκό ιστό γίνεται με 3 τρόπους:  

• Τράβηγμα: είναι η υπερβολική διάταση του μυός που μπορεί να προκαλέσει την μερική του ρήξη πράγμα που συμβαίνει στο σημείο σύνδεσης του τένοντα με το οστό.
• Ρήξη: η πλήρης ρήξη του τένοντα που μπορεί να γίνει είτε στον μυ, είτε στον τένοντα.
• Βαθιά μυϊκή θλάση που μπορεί να έχει μεγάλη έκταση σε περιοχές του σώματος με μεγάλη μυϊκή μάζα.

  Μαζί με τις κακώσεις αυτές συχνά συνυπάρχει αιμορραγία στην περιοχή της κάκωσης που μπορεί να προκαλέσει πόνο, διόγκωση και εκχύμωση. Τα συμπτώματα που έχει ένα κάταγμα είναι:  

• Η αίσθηση ότι ο ασθενής άκουσε το κόκκαλο να σπάει.
• Η αδυναμία κίνησης.
• Πρήξιμο στην περιοχή που αυξάνεται γρήγορα.
• Παραμόρφωση της περιοχής.
• Σε περίπτωση ανοιχτού κατάγματος, η εμφάνιση παρασχίδων από το τραύμα.
• Η πιθανή ύπαρξη κριγμού κατά την εξέταση.
• Πιθανά συμπτώματα καταπληξίας σε κάταγμα του μηριαίου.

  Δεν μπορούμε να αποφασίσουμε αν πρόκειται για κάταγμα ή όχι, στο σημείο του ατυχήματος. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, είναι να το συγκρίνουμε με το άλλο μέλος. Αν υπάρχει εκτεταμένη αιμορραγία ή κάποια δυσκολία στην αναπνοή αντιμετωπίζεται κατά προτεραιότητα. Αντιμετωπίζουμε το οποιοδήποτε κάταγμα με τον ασθενή στην θέση που βρίσκεται, εκτός αν η ζωή του διατρέχει άμεσο κίνδυνο. Για να παραμείνει σταθερό το κάταγμα ακινητοποιούμε τις εκατέρωθεν αρθρώσεις. Αν έχουμε την δυνατότητα να ψύξουμε την περιοχή θα μας βοηθούσε στην αντιμετώπιση του οιδήματος και του πόνου. Οι επίδεσμοι πρέπει να είναι σταθεροί και έχουν σκοπό την παρεμπόδιση της κίνησης, εν δεν πρέπει να είναι πολύ σφιχτοί και να εμποδίζουν την κυκλοφορία του αίματος. Πρέπει να φροντίσουμε για την ταχύτερη δυνατή μεταφορά του στο νοσοκομείο και να αντιμετωπίσουμε τον πόνο. Τα διαστρέμματα αντιμετωπίζονται όπως και τα κατάγματα. Αν υπάρχει κάταγμα στην σπονδυλική στήλη αποφεύγουμε την οποιαδήποτε κίνηση. Τον βάζουμε σε σκληρό φορείο και του φοράμε αυχενικό κολάρο. Επιβάλλεται η τάχιστη μεταφορά του σε ειδικό νοσοκομείο, αφού πρώτα τον σκεπάσουμε.   Κρυπωτός Δημήτριος Ιατρός - Παθολόγος