Διατροφή για παθήσεις του κυκλοφορικού

Παθήσεις κυκλοφορικού συστήματος   Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από την καρδιά και τα  αιμοφόρα αγγεία. Οι ασθένειες των οργάνων αυτών λέγονται καρδιοαγγειακές παθήσεις και είναι η κύρια αιτία θανάτου σ’ ολον τον κόσμο. ιακρίνονται σε οξείες ( ξαφνικές )  και σε χρόνιες παθήσεις , οι οποίες δημιουργούνται με το χρόνο . Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην πρόληψη όσο και στην θεραπεία αυτών των ασθενειών. Μερικές από αυτές είναι η αρτηριοσκλήρωση , η υπέρταση και η καρδιακή ανεπάρκεια.   Αιτιοπαθογένεια   Η αρτηριοσκλήρωση είναι πάθηση των αιμοφόρων αγγείων ( αρτηρίες , φλέβες ) κατά την οποία λόγω της συγκέντρωσης λιπαρών ουσιών , όπως της χοληστερόλης στα τοιχώματα των αγγείων , δημιουργείται μία πλάκα .Τα τοιχώματα των αγγείων σκληραίνουν , αυξάνουν σε πάχος και στενεύουν , μειώνοντας έτσι την ποσότητα του αίματος , που ρέει μέσα από αυτά .   Καρδιακή ανεπάρκεια Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια κατάσταση κατά την οποία η καρδιά μπορεί να δώσει στα διάφορα όργανα του οργανισμού την ποσότητα του αίματος που χρειάζονται , λόγω μείωσης της ικανότητας του καρδιακού μυός για συστολή .   Υπέρταση Η υπέρταση είναι μια κατάσταση κατά την οποία για μεγάλο χρονικό διάστημα παρουσιάζεται υψηλή πίεση του αίματος , δηλαδή πίεση μεγαλύτερη από 15 ( συστολική ) και 9 ( διαστολική) . Ο μεγάλος αριθμός δείχνει την πίεση του αίματος όταν η καρδιά «δουλεύει» , ενώ ο μικρός αριθμός δείχνει την πίεση όταν η καρδιά χαλαρώνει .   Πολλοί παράγοντες είναι εκείνοι που συνδέονται με την δημιουργία παθήσεων του κυκλοφορικού συστήματος . -    η διατροφή και πιο συγκεκριμένα , η κατανάλωση λιπαρών τροφών και αλατιού . -    - ο τρόπος ζωής , η καθιστική ζωή , το κάπνισμα , το αλκοόλ. -    Η κληρονομικότητα , η ηλικία  του ατόμου . Όσο αυξάνεται η ηλικία , τόσο μεγαλώνουν οι πιθανότητες δημιουργίας ασθενείας , ενώ ο κληρονομικός παράγοντας παίζει σημαντικό ρόλο. -    Άλλες ασθένειες , όπως η παχυσαρκία και ο σακχαρώδης διαβήτης.   Διαιτητική αντιμετώπιση   Η αύξηση της συγκέντρωσης των λιπιδίων στον ανθρώπινο οργανισμό οφείλεται στην χοληστερόλη των τροφίμων και τα τριγλικερίδια ( λίπη που βρίσκουμε στα τρόφιμα και στους ιστούς του σώματος μας ) .Τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λίπη αυξάνουν την χοληστερόλη , ενώ τα πολυακόρεστα λίπη την μειώνουν . Χοληστερόλη και λίπη μεταφέρονται στους ιστούς του σώματος μας , μέσω του αίματος από τις λιποπρωτείνες . Οι χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτείνες ( LDL) μεταφέρουν την περισσότερη από την χοληστερόλη του αίματος στα κύτταρα ( κακή χοληστερίνη ) , ενώ οι υψηλής πυκνότητας λιποπρωτείνες ( HDL)  , μεταφέρουν την χοληστερόλη από τους ιστούς στο συκώτι , το οποίο θα την αποβάλει ( καλή χοληστερίνη ) . Η μείωση της χοληστερίνης μπορεί να γίνει με φάρμακα , αλλά και με κατάλληλη δίαιτα , ενώ η άσκηση βοηθάει σημαντικά . Η απώλεια βάρους για τους παχύσαρκους ασθενείς με υπέρταση ελαττώνει την πίεση του αίματος . Η διαιτητική θεραπεία έχει ως στόχο : Τη μείωση της ποσότητας και τη σωστή επιλογή του λίπους που τρώμε καθώς και τη μείωση των θερμίδων της δίαιτας. Το νάτριο θα πρέπει να περιοριστεί σημαντικά ιδιαιτέρα στους υπερτασικούς με τους εξής τρόπους : αν δεν βάζουμε αλάτι ( το οποίο περιέχει νάτριο) στο φαγητό και αν τρώμε τρόφιμα χαμηλά σε νάτριο. Το κάλιο , που περιέχεται κυρίως στα φρέσκα φρούτα , τα λαχανικά και τα δημητριακά , προστατεύει τον υπερτασικό . Πρέπει να προτιμώνται λοιπόν , τρόφιμα πλούσια σε κάλιο και φυτικές ίνες .   Περιεκτικότητα τροφίμων σε νάτριο : Τρόφιμα υψηλά σε νάτριο είναι : τα αλμυρά τυριά , αλλαντικά , τουρσιά , παστά , ελιές , κονσερβοποιημένα τρόφιμα . Τρόφιμα μέτρια σε νάτριο είναι : ψωμί , κρέας , ψάρια , αυγά. Τρόφιμα χαμηλά σε νάτριο : φρούτα , φυτικά λάδια , χορταρικά , ρύζι , πατάτα και δημητριακά . Η ήπια άσκηση ( περπάτημα) βοηθάει ,ενώ 1-2 ποτήρια κρασί την ημέρα όχι μόνο δεν βλάπτουν αλλά φαίνεται να αποτελούν και προστατευτικό παράγοντα. Τα γεύματα θα πρέπει να είναι μικρά και συχνά , για να μην ενοχλεί το γεμάτο στομάχι .Θα πρέπει να αποφεύγονται προϊόντα τύπου «φάστ φούντ» .   Επιτρεπόμενα /Απαγορευμένα τρόφιμα σε μια δίαιτα φτωχή σε λίπος   Επιτρεπόμενα τρόφιμα : -Ψωμί και δημητριακά : αρτοσκευάσματα ολικής αλέσεως , ρύζι ,ζυμαρικά και πατάτες . -Λαχανικά και φρούτα :  κάθε φρέσκο φρούτο και λαχανικό. -Κρέατα , πουλερικά , ψάρια : Ψάρια , πουλερικά άπαχο κρέας , αφού βγάλουμε το λίπος και το δέρμα .Ασπράδια αυγών . Το πολύ τρεις κρόκοι αυγών την εβδομάδα. Γαλακτοκομικά : -άπαχο γάλα η 1% . τυρί με λίγα λιπαρά Αλλά τρόφιμα -λίγα φυτικά έλαια , ζελές , μέλι ,μαργαρίνη ( μικρή ποσότητα ) ,λίγοι ξηροί καρποί ..   Απαγορευμένα τρόφιμα : -Κρουασάν , κρακεράκια βουτύρου . -καρύδα , φοινικέλαιο , ελιές , αβοκάντο -λιπαρά κρέατα , λουκάνικα ,  μπέικον , ζαμπόν , πάπιες και χήνες , κρέας. -πλήρες γάλα και κρέμα γάλακτος , τα περισσότερα τυριά . -βούτυρο , λαρδί , παγωτό , τηγανιτά , μαγιονέζες για σαλάτες .   Ιωάννα Χαλιμούρδα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης