Δημιουργία και διάγνωση της κυτταρίτιδας

Η γλυκόζη µαζί µε τη δυσλειτουργία της µικροκυκλοφορίας στο δέρµα παίζουν κυρίαρχο ρόλο τόσο στη δηµιουργία όσο και στην εξέλιξη της κυτταρίτιδας. Αναλυτικότερα:

• Η γλυκόζη διεισδύει στα λιποκύτταρα ( γλουτούς, µηρούς, κοιλιά κ.α ζώνες πλούσιες σε αριθµό λιποκυττάρων ) και συνδέεται µε τα ελαφρά λιπαρά οξέα, δηµιουργώντας τριγλυκερίδια. Τα τριγλυκερίδια αυτά αποθηκεύονται σαν λίπος µέσα στα λιποκύτταρα και σιγά-σιγά τα διογκώνουν (λιπογένεση) και τα µετατρέπουν σε «ενεργά» λιποκύτταρα.
• Η γλυκόζη τώρα, που δεν µπόρεσε να διεισδύσει στα λιποκύτταρα ενώνεται µε τις ίνες κολλαγόνου και ελαστίνης (πλούσιες στον υποδόριο ιστό), αντικαθιστώντας αυτές σκληρές και άκαµπτες και προκαλώντας έτσι δοµική ακαµψία σε όλο τον υποδόριο ιστό της πάσχουσας περιοχής.

Η γλυκόζη εισχωρεί στο λιποκύτταρο δια µέσου ειδικών υποδοχέων και µεταφορέων,που βρίσκονται στη µεµβράνη του λιποκύτταρου. Καθώς όµως το λιποκύτταρο εγκλωβίζει όλο και περισσότερα λίπη, αυτοί οι υποδοχείς πολλαπλασιάζονται ευνοώντας όλο και περισσότερο την είσοδο της γλυκόζης µέσα σε αυτό, µε αποτέλεσµα την αύξηση της λιπογένεσης και την περαιτέρω διόγκωση του. Τα διογκωµένα πλέον λιποκύτταρα και οι άκαµπτες ίνες κολλαγόνου προκαλούν όχι µόνο αλλαγή της δοµικής αρχιτεκτονικής του δέρµατος αλλά και σοβαρές επιπτώσεις στην αγγειακή κυκλοφορία. Μειώνεται έτσι τόσο η οξυγόνωση και η µεταφορά θρεπτικών ουσιών από τα αρτηριακά αγγεία, όσο και παροχέτευση των άχρηστων υλικών από τα φλεβικά και λεµφικά αγγεία, δηµιουργώντας άλλα και εξελίσσοντας την κυτταρίτιδα. Στην δηµιουργία της κυτταρίτιδας µπορούµε να διαχωρίσουµε 4 στάδια: - στάδιο 1: τα λιποκύτταρα αυξάνουν σε όγκο και παρουσιάζουν µια ελαφριά δυσµορφία. -στάδιο 2: αρχίζουν να σχηµατίζονται ίνες κολλαγόνου, οι οποίες περιτυλίγουν της ήδη σχηµατισµένες µάζες των λιποκυττάρων. -στάδιο 3: σχηµατισµός µικροοζιδίων που περιέχουν 50-100 πολυγωνικά κύτταρα λίπους κλεισµένα σε θήκες από ίνες κολλαγόνου. -στάδιο 4: παρουσιάζεται µια τάση συνένωσης των παραπάνω οζιδίων µεταξύ τους και δηµιουργία ακόµη µεγαλύτερων οζιδίων, τα οποία µέσα σε ένα χρονικό διάστηµα µπορούν να γίνουν τόσο µεγάλα ώστε να ψηλαφώνται µε τα δάχτυλα.   Διάγνωση της κυτταρίτιδας Υπάρχουν πολλές ιατρικές τεχνικές για την διάγνωση της κυτταρίτιδας. Ωστόσο µερικές από αυτές είναι εξαιρετικά ακριβές και χρονοβόρες και πολλές φορές η ακρίβεια των αποτελεσµάτων τους δεν διαφέρει και πολύ από τις απλούστερες µεθόδους που βασίζονται στην επισκόπηση και την ψηλάφηση. Μερικές τεχνικές είναι οι εξής:

• Το τεστ της φλούδας του πορτοκαλιού: µε αυτή την τεχνική ελέγχουµε µια συγκεκριµένη περιοχή. Τοποθετούµε τις παλάµες των χεριών ανοικτές στο σηµείο που θέλουµε. Στη συνεχεία πιέζουµε µε τους δυο αντιχείρες και τα δάχτυλα τεντωµένα το δέρµα. Αν η επιδερµίδα µοιάζει ρυτιδωµένη µε ανώµαλη επιφάνεια όπως αυτή του πορτοκαλιού τότε η περιοχή έχει προσβληθεί από κυτταρίτιδα. Σε προχωρηµένο στάδιο της κυτταρίτιδας το τεστ είναι οδυνηρό για τον ασθενή.
• Το τεστ του τσιµπήµατος: είναι πολύ απλό αλλά και βασικό διαγνωστικό µέσο. Χρησιµοποιούµε τον δείκτη και τον αντιχείρα σε συγκεκριµένο σηµείο του σώµατος. Τσιµπάµε το δέρµα του ασθενούς και το ανασηκώνοµε και µε τα δυο χεριά. Αν ο ασθενής αισθάνεται δυνατό πόνο τότε είναι ένδειξη ότι πάσχει από κυτταρίτιδα. Τυχόν ελαφροί πόνοι θεωρούνται φυσιολογικοί και δεν αποτελούν διαγνωστική ένδειξη παρουσίας κυτταρίτιδας.
• Θερµογραφία: µε τη µέθοδο αυτή παρακολουθείται η κατάσταση της υγείας µιας περιοχής του σώµατος µέσω µιας συνεχούς καταγραφής της τοπικής θερµοκρασίας, η οποία µετά εκτιµάται από την ποσότητα υπέρυθρης ακτινοβολίας που εκπέµπεται από την εξεταζόµενη περιοχή.
• Η ψηλάφηση της πάσχουσας περιοχής: ο εξεταστής στην µέθοδο αυτή χρησιµοποιεί την αφή του για να προσδιορίσει το σχήµα και τη µορφολογία των ιστών, οι οποίοι δεν παρατηρούνται οπτικά. Όταν υπάρχει συµπαγής κυτταρίτιδα παρατηρείται ένα τέντωµα στο δέρµα µε σκληρά οζίδια, ενώ ο χειρισµός της ψηλάφησης είναι επώδυνος. Στην µαλακή κυτταρίτιδα η ψηλάφηση δίνει την αίσθηση σπογγοειδών µαλακών σχηµατισµών και δεν είναι επώδυνη. Στην οιδηµατώδη κυτταρίτιδα κατά την ψηλάφηση η αίσθηση παρουσίας οιδήµατος γίνεται αντιληπτή και ο χειρισµός είναι αρκετά επώδυνος.
• Αν το δέρµα παρουσιάζει εσοχές και εξοχές όµοιες µε εκείνες της φλούδας του πορτοκαλιού
• Αν το δέρµα µοιάζει ζαρωµένο κατά το τεστ τσιµπήµατος από τις πτυχές που εµφανίζονται
• Αν η ψηλάφηση του δέρµατος στο σηµείο εκείνο κάνει αισθητή την παρουσία οζιδίων
• Αν κατά τη διάρκεια εφαρµογής της µεθόδου προκαλούνται αισθήµατα πόνου
• Αν παρατηρούνται γραµµοειδείς εµβαθύνσεις τότε αδιαµφισβήτητα υπάρχει κλινική εκδήλωση της κυτταρίτιδας.

Η κυτταρίτιδα όµως συσχετίζεται και µε πλήθος άλλα συµπτώµατα, τα οποία θέτουν υπόνοιες παρουσίας κυτταρίτιδας. Ανάλογα µε την κλινική τους βαρύτητα τα συµπτώµατα αυτά ταξινοµούνται σε 6 στάδια:

1. Εδώ ανήκει το πρώιµο στάδιο εκδήλωσης κυτταρίτιδας. Ο υποδόριος ιστός και το δέρµα δεν έχουν εµφανείς αλλοιώσεις, το δέρµα όµως εµφανίζει αργό ρυθµό επούλωσης µετά από κάποιο τραυµατισµό του.
2. Στο στάδιο αυτό η προσεκτική παρατήρηση µας επιτρέπει να δούµε τα πολύ µικρά σπασµένα φλεβικά αγγεία και τον αποχρωµατισµό του δέρµατος της εκάστοτε περιοχής. Επίσης δηµιουργούνται µώλωπες µε το παραµικρό χτύπηµα, ενώ µε το τεστ τσιµπήµατος το δέρµα εµφανίζεται παχύτερο και σκληρότερο στη σύσταση από το φυσιολογικό και αρχίζει να εµφανίζει την όψη φλούδας πορτοκαλιού.
3. Υπάρχει σαφής ένδειξη κατακράτησης µεσοκυττάριου υγρού στο δέρµα το οποίο προκαλεί περιχαράκωση και ώθηση προς τα έξω των τριχοθηλάκων και των υδροτοποιών αδένων από το εξοιδηµένο δέρµα. Έτσι το δέρµα έχει την εµφάνιση φλούδας πορτοκαλιού.

4. Σε αυτό το στάδιο κατά την ψηλάφηση το δέρµα είναι ψυχρό και µπορεί στις περιοχές που εντοπίζεται η κυτταρίτιδα να υπάρχουν σπασµένοι κλάδοι φλεβικών αγγείων µε µεγάλη διάµετρο. Οι µώλωπες σχηµατίζονται είτε αυθόρµητα, είτε µετά από κάποιο µηχανικό χτύπηµα στην υπεροχή.
5. Κατά την ψηλάφηση, το δέρµα εµφανίζει θερµές νησίδες µέσα στην ψυχρή µάζα του ιστού της κυτταρίτιδας.
6. Μεγάλες µάζες λιποκυττάρων περιβάλλονται από παχιές ίνες σχηµατίζοντας «στεατώµατα». Τα στεατώµατα είναι αυτά που παραµορφώνουν το σχήµα του γυναικείου σώµατος.

  Επιμέλεια κειμένου Ζάρπα Ευαγγελία Πτυχ. Αισθητικός - Κοσμητολόγος ΤΕΙ Αθήνας Καθηγήτρια αισθητικής - Εισηγήτρια σεμιναρίων