Βιασμός

Οι γυναίκες διαπαιδαγωγούνται με το να αφήνουν χώρο στον άντρα τους να έχει τον πρώτο λόγο και κατ’ επέκταση αυτό γίνεται σε βάρος των δικών της επιθυμιών.  Μόνο και μόνο από αυτό το γεγονός, δημιουργείται στις γυναίκες μία αίσθηση μειωμένης αυτοεκτίμησης και ανισότητας.  Ο άνδρας με τη σειρά του εκμεταλλεύεται το γεγονός και έχει την εντύπωση ότι μπορεί να ασκήσει εξουσία απέναντι στη γυναίκα του.  Η γυναίκα λοιπόν προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την εξωτερική της εμφάνιση με σκοπό να πετύχει τους σκοπούς της.  Πολλές φορές θεωρείται όμως υπόλογη κυρίως σε περίπτωση που βιαστεί ή παρενοχληθεί σεξουαλικά.  Ο βιασμός, αποτελεί ένα ακραίο δείγμα της ανισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα. Ένας άντρας όμως μπορεί να καταπιέζεται για παράδειγμα από τον εργοδότη του, έτσι αναπαράγει τη βία μέσα στην ίδια του την οικογένεια ή τον περίγυρό του, με σκοπό να αποκαταστήσει μέσα του την αίσθηση της ανεπάρκειας.  Η ύπαρξη, όμως, τέτοιου είδους κοινωνικών ανισοτήτων δεν απαλλάσσει κανέναν -άνδρα ή γυναίκα- από την ατομική του ευθύνη για όσα συμβαίνουν. Είναι και ευθύνη της κάθε γυναίκας να αντισταθεί σε κάθε είδους ανισότητα σε βάρος της, όπως και κάθε άνδρα για τη στάση του απέναντι σε κάθε γυναίκα, σύντροφο, συνάδελφο, ερωμένη κ.λ.π. Το στοιχείο της προσωπικής ευθύνης διαφαίνεται, στην περίπτωση του βιασμού, και από το γεγονός πως δεν είναι όλοι οι άνδρες βιαστές. Ο βιασμός είναι μεν μία σεξουαλική συμπεριφορά, που, όμως, εξυπηρετεί κυρίως μη σεξουαλικούς σκοπούς.  Μέσα από το βιασμό φαίνεται η αδυναμία διαχείρισης της επιθετικότητας του ατόμου που τον διαπράττει.  Είναι εγκληματική συμπεριφορά αλλά, ταυτόχρονα, και σύμπτωμα σοβαρής ψυχικής διαταραχής και προσωπικών βιωμάτων βίας. Τουλάχιστον το 50%  των νεαρής ηλικίας βιαστών είτε είναι θύματα  φυσικής βίας, είτε έγιναν μάρτυρες άσκησης ενδοοικογενειακής βίας είτε παραμελήθηκαν ως παιδιά από τους γονείς τους. Τα προσωπικά βιώματα, όμως, είναι μόνο ένα μέρος της εξήγησης ύπαρξης τέτοιων φαινομένων στην κοινωνία. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι αξίες γύρω από τη σεξουαλικότητα, τον τρόπο στάσης και σχέσης των δύο φύλων καθώς και τα πρότυπα που κυριαρχούν στην κοινωνία και στα Μ.Μ.Ε. Η μεγάλη πλειοψηφία των βιασμών δεν γίνεται σε σκοτεινά πάρκα και έρημους δρόμους, όπως οι περισσότεροι πιστεύουν. Ο πλέον συνήθης βιασμος γίνεται από κάποιον νέο άνδρα που αρχικά φαίνεται πολύ συμπαθής και γοητευτικός. Όλες οι κλινικές έρευνες αποδεικνύουν πως τα   κίνητρα του βιαστή είναι κυρίως μη σεξουαλικά. Οι βιασμοί από επίθεση αγνώστου σε μία γυναίκα, αποτελούν μόνο το 10% του συνόλου των βιασμών. Η μεγαλύτερη κατηγορία βιασμών είναι αυτή όπου το θύμα γνωρίζει λίγο-πολύ το θύτη. Είναι ο νυν ή πρώην σύζυγος ή σύντροφος ή κάποιος άλλος γνωστός της γυναίκας. Ο πιο συχνός διεθνώς βιασμος είναι αυτός που γίνεται συνήθως προσχεδιασμένα και εξαιτίας μίας ανάγκης άσκησης εξουσίας και καθολικού ελέγχου επάνω σε ένα άλλο άτομο. Η χρησιμοποίηση της σεξουαλικότητας αποτελεί για το βιαστή ίσως το μοναδικό μέσο να απαλλαγεί, έστω και προσωρινά, από τα βαθιά αισθήματα ανεπάρκειας και αδυναμίας. Οι συνέπειες ενός βιασμού είναι συνήθως πολύ σοβαρές για τη γυναίκα. Η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθησή της πλήττονται σημαντικά. Τα αισθήματα ντροπής, ενοχής, προσωπικής ευθύνης, κατάθλιψης, ανασφάλειας και έλλειψης εμπιστοσύνης είναι πολύ έντονα, που, σε συνδυασμό με την αντίδραση του περιβάλλοντος και την άγνοια και προκατάληψη που υπάρχει συνήθως μεταξύ των διαχειριστών της εγκληματικής αυτής πράξης -αν τελικά η κοπέλα αποφασίσει να την καταγγείλει- συμβάλλουν στο να μη γίνει ποτέ η συναισθηματική της ζωή ίδια όπως ήταν πριν.  Ο βιασμός αποτελεί για διάφορους λόγους μία ωμή έκφραση της ανάγκης του άνδρα για άσκηση εξουσίας επάνω στη γυναίκα και μόνο μέσα από μία συστηματική προσπάθεια κατανόησης της πράξης αυτής, μπορεί να αποτελέσει τη λύση του προβλήματος.   Μαρία Νομικού Ψυχολόγος