Αρθρώσεις

Οι αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος χωρίζονται:

• Στις αρθρώσεις του κρανίου

• Στις αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης

• Στις αρθρώσεις οτυ θώρακα

• Στις αρθρώσεις των άνω άκρων

• Στις αρθρώσεις των κάτω άκρων

 

1. Αρθρώσεις του κρανίου

  Τα περισσότερα οστά του κρανίου συνδέονται μεταξύ τους με ειδικές συνδεσμώσεις, τις ραφές(οστά θόλου του κρανίου) και άλλα με συγχονδρώσεις. Από τα οστά του κρανίου το μόνο κινητό οστό είναι η κάτω γνάθος, που συνδέεται με το κροταφικό οστό με την κροταφογναθηκή διάρθρωση.   Κροταφογναθηκή διάρθρωση   Οι αρθρικές επιφάνειες της είναι ο κόνδυλος της κάτω γνάθου και η κροταφική γλήνη του κροταφικού οστού.  Ανάμεσα στις αρθρικές επιφάνειες βρίσκεται διάρθριος χόνδρος, με τον οποίο η αρθρική κοιλότητα χωρίζεται σε άνω και κάτω μοίρα.  Ο αρθρικός θύλακος προσφύεται στην περιφέρεια της κροταφικής γλήνης και γύρω από το αυχένα του κονδύλου της κάτω γνάθου.  Επίσης ο αρθρικός υμένας προσφύεται ενδιάμεσα στην περιφέρεια του διάρθριου χόνδρου και έτσι η αρθρική κοιλότητα διαιρείται πλήρως σε δύο ανεξάρτητες μοίρες.   Η κροταφογναθική διάρθρωση υποστηρίζεται από συνδέσμους.   Κινήσεις της διάρθρωσης       Στην κροταφογναθική διάρθρωση κινείται η κάτω γνάθος:  

• Προς τα πάνω και κάτω

• Προς τα μπροστά και πίσω

• Προς τα πλάγια

    Ραφές του κρανίου   Οι ραφές του κρανίου είναι η στεφανιαία ραφή η οποία βρίσκεται μεταξύ του μετωπιαίου και των βρεγματικών οστών.  Η λαμδοειδής ραφή η οποία έχει σχήμα Λ και βρίσκεται μεταξύ των βρεγματικών και του ινιακού οστού και η οβελιαία ραφή η οποία βρίσκεται μεταξύ των βρεγματικών οστών.      

2. Αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης

  Οι αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης διακρίνονται σε αρθρώσεις μεταξύ των σπονδύλων και σε αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης με γειτονικά μέρη του σκελετού (κρανίο, πλευρές, πυελική ζώνη).       Κατά την άρθρωση των σπονδύλων μεταξύ τους αρθρώνονται τα σώματα των σπονδύλων με την παρεμβολή του μεσοσπονδύλιου δίσκου καθώς και με συνδεσμώσεις.  Τα τόξα και οι μυϊκές αποφύσεις αρθρώνονται με συνδεσμώσεις.  Οι αρθρικές αποφύσεις αρθρώννται με διαρθρώσεις.  Οι αρθρώσεις της ΣΣ με παρακείμενα όργανα είναι:  

1. Οι αρθρώσεις του κρανίου με τη ΣΣ. Αυτές είναι: η ατλαντοϊνιακή ή άνω κεφαλική και η ατλαντοαξονική ή κάτω κεφαλική.  Στην ατλαντοϊνιακή αρθρώνεται ο κόνδυλος του ινιακού οστού με το πλάγιο όγκωμα του άτλαντα.  Στην ατλαντοαξονική αρθρώνεται ο πρώτος αυχενικός σπόνδυλος με το δεύτερο.

 

2. Οι αρθρώσεις της θωρακικής μοίρας της ΣΣ με τις πλευρές (σπονδυλοπλευρικές διαρθρώσεις). Οι διαρθρώσεις αυτές βοηθούν στην αύξηση των διαστάσεων του θώρακα κατά την αναπνοή.

 

3. Οι αρθρώσεις του ιερού οστού με τα οστά της πυελικής ζώνης. (ιερολαγόνια διάρθρωση)

     

3. Αρθρώσεις του θώρακα

 

• Το στέρνο αρθρώνεται με την κλείδα (οστό της ωμικής ζώνης) με τη στερνοκλειδική διάρθρωση. Αυτή είναι η μόνη άρθρωση, που συνδέει το σκελετό του κορμού με το σκελετό των άνω άκρων.

 

• Τα οστά του στέρνου (λαβή, σώμα, ξιφοειδής απόφυση) αρθρώνονται μεταξύ τους με συγχονδρώσεις.

 

• Μεταξύ του στέρνου και των πλευρών υπάρχουν οι στερνοπλευρικές διαρθρώσεις. Αυτές διακρίνονται σε: χονδροπλευρικές συναρθρώσεις, χονδροστερνικές διαρθρώσεις και μεσοχόνδριες διαρθρώσεις.

 

• Μεταξύ των πλευρών και της θωρακικής μοίρας της ΣΣ υπάρχουν οι σπονδυλοπλευρικές διαρθρώσεις. Αυτές διακρίνονται σε α) διαρθρώσεις με την κεφαλή της πλευράς και β) διαρθρώσεις με το φύμα της πλευράς.

  Οι κινήσεις στις αρθρώσεις του θώρακα γίνονται κυρίως στις σπονδυλοπλευρικές διαρθρώσεις με την ενέργεια των αναπνευστικών μυών.  Κατά την εισπνοή οι πλευρές κινούνται προς τα πάνω και έξω παρασύροντας και το στέρνο, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι διαστάσεις του θώρακα.  Κατά την εκπνοή οι πλευρές και το στέρνο επανέρχονται στην αρχική τους θέση με αποτέλεσμα να μειώνονται οι διαστάσεις του θώρακα.  

4. Αρθρώσεις των άνω άκρων

  Α)Αρθρώσεις της ωμικής ζώνης   Τα οστά της ωμικής ζώνης αρθρώνονται:  

• Μεταξύ τους με την ακρωμιοκλειδική διάρθρωση και την κορακοκλειδική συνδέσμωση.

 

• Με το σκελετό του θώρακα με τη στερνοκλειδική διάρθρωση

 

• Με το βραχιόνιο οστό με τη διάρθρωση του ώμου.

      Διάρθρωση του ώμου   Οι αρθρικές επιφάνειες της διάρθρωσης είναι η κεφαλή του βραχιόνιου οστού από τη μία πλευρά και η ωμογλήνη της ωμοπλάτης από την άλλη.  Η διάρθρωση έχει επιχείλιο χόνδρο στην ωμογλήνη, συνδέσμους και ορογόνους θυλάκους.  Στη διάρθρωση του ώμου γίνονται όλες οι κινήσεις.     Β)Άρθρωσεις του πήχη     Τα οστά του πήχη αρθρώνονται με το βραχιόνιο οστό στη διάρθρωση του αγκώνα και μεταξύ τους με την άνω και την κάτω κερκιδωλενική διάρθρωση.   Διάρθρωση του αγκώνα   Η διάρθρωση αυτή είναι σύνθετη γιατί σε αυτή συμμετέχουν τρία οστά: το βραχιόνιο, η κερκίδα και η ωλένη.  Τα οστά αυτά αρθρώνονται μεταξύ τους και οι αρθρικές τους επιφάνειες περιβάλλονται από κοινό αρθρικό θύλακο και σχηματίζουν τη διάρθρωση του αγκώνα.  Οι κινήσεις τις οποίες μπορεί να κάνει η άρθρωση αυτή είναι η κάμψη, η έκταση, ο πρηνισμός και ο υπτιασμός του πήχη.   Γ) Αρθρώσεις του άκρου χεριού   Οι αρθρώσεις του άκρου χεριού είναι :  

• Πηχεοκαρπική διάρθρωση

 

• Αρθρώσεις μεταξύ των οκτώ οστών του καρπού

 

• Καρπομετακάρπιες διαρθώσεις μεταξυ των οστών του καρπού και των οστών του μετακαρπίου

 

• Αρθρώσεις μεταξύ των μετακάρπιων οστών

 

• Δακτυλικές διαρθρώσεις, οι οποίες είναι οι διαρθρώσεις μεταξύ των δφαλάγγων των δακτύλων.

  Πηχεοκαρπική διάρθρωση   Η πηχεοκαρπική είναι σύνθετη διάρθρωση.  Σε αυτή συμμετέχουν η κερκίδα και τρία από τα οστά του καρπού.  Στην πηχεοκαρπική διάρθρωση γίνονται κινήσεις κάμψης, έκτασης, προσαγωγής, απαγωγής και περιαγωγής του άκρου χεριού.  

5. Αρθρώσεις των κάτω άκρων

    Α) Αρθρώσεις της πυελικής ζώνης   Τα δύο ανώνυμα οστά της πυελικής ζώνης αρθρώνονται:  

• Μεταξύ τους μπροστά με την ηβική σύμφυση

 

• Προς τα πίσω με το ιερό οστό της ΣΣ (ιερολαγόνιες διαρθρώσεις). Με τον τρόπο αυτό σχηματίζεται η πύελος ή λεκάνη.

 

• Με το δεξιό και αρστερό μηριαίο οστό (διάρθρωση του ισχίου).

 

Ηβική σύμφηση

  Ενώνει μπροστά τα δύο ανώνυμαοστά.  Είναι συγχόνδρωση μέσα στην οποία υπάρχει μικρή κοιλότητα.  Κατά την κύηση με την δράση ορμονών η κοιλότητα αυτή μεγαλώνει με αποτέλεσμα τα ανώνυμα οστά να απομακρύνονται μεταξύ τους και να αυξάνονται έτσι οι διαστάσεις της πυέλου.  

Διάρθρωση του ισχίου

  Εδώ συμμετέχουν το ανώνυμο οστό και το μηριαίο.  Συγκεκριμένα αρθρώνεται η κοτύλη του ανώνυμου με την κεφαλή του μηριαίου.  Η διάρθρωση έχει επιχείλιο χόνδρο στην περιφέρεια της κοτύλης, ορογόνους θυλάκους και ενισχύεται με συνδέσμους.  Στη διάρθρωση του ισχίου γίνονται οι ίδιες κινήσεις με τη διάρθρωση του ώμου αλλά μικρότερης έκτασης (κάμψη, έκταση, απαγωγή, προσαγωγή και στροφή του μηρού.     Β) αρθρώσεις της κνήμης   Οι αρθρώσεις της κνήμης είναι η άρθρωση του γόνατος, η άνω κνημοπερονιαία διάρθρωση, η κάτω κνημοπερονιαία διάρθρωση.   Άρθρωση του γόνατος   Είναι σύνθετη διάρθρωση, γιατί συμμετέχουν τρία οστά:  το μηριαίο οστό, η κνήμη και η επιγονατίδα.  Στην άρθρωση του γόνατος υπάρχουν ορογόνοι θύλακοι, μεγάλος αριθμός συνδέσμων και δύο διάρθριοι μηνίσκοι, ο έσω και ο έξω.  Κατά τη διάρθρωση του γόνατος γίνονται κινήσεις κάμψης, έκτασης και με λυγισμένο γόνατο ελαφρές περιστροφικές κινήσεις της κνήμης.     Γ) Οι αρθρώσεις του άκρου πόδα   Είναι:  

• Η ποδοκνημική διάρθρωση

• Οι αρθρώσεις μεταξύ των επτά οστών του ταρσού (μεσοτάρσιες διαρθρώσεις)

• Οι αρθρώσεις μεταξύ των οστών του ταρσού και των οστών του μεταταρσίου (ταρσομετατάρσιες διαρθρώσεις)

• Οι αρθρώσεις μεταξύ των μεταταρσίων οστών και

• Οι αρθρώσεις μεταξύ των φαλαγγών των δακτύλων

    Ποδοκνημική διάρθρωση   Είναι σύνθετη διάρθρωση.  Συμμετέχουν το κάτω άκρο της κνήμης, το κάτω άκρο της περόνης και η πάνω επιφάνεια του αστραγάλου.  Ενισχύεται από συνδέσμους και μπορεί να κάνει πελματιαία και ραχιαία κάμψη του άκρου πόδα.   Τ. Παπαδόπουλος – Ε. Ρίζου – Μ. Διαμαντοπούλου – Π. Μαρκαντωνάκης