Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 33-34 βραχέα οστά, τους σπονδύλους, οι οποίοι είναι τοποθετημένοι ο ένας πάνω στον άλλο. Μεταξύ των σπονδύλων βρίσκονται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι.
Η ΣΣ ξεκινάει από τη βάση του κρανίου και φθάνει μέχρι τον κόκκυγα. Στηρίζει την κεφαλή, τον κορμό και τα άνω άκρα και μεταβιβάζει το βάρος του σώματος στα κάτω άκρα. Μέσα στη ΣΣ βρίσκεται και προφυλάσσεται ο νωτιαίος μυελός.
Η ΣΣ εμφανίζει 5 μοίρες:
- Την αυχενική (7 αυχενικοί σπόνδυλοι)
- Τη θωρακική (12 θωρακικοί σπόνδυλοι)
- Την οσφυική (5 οσφυικοί σπόνδυλοι)
- Την ιερή (5 ιεροί σπόνδυλοι)
- Την κοκκυγική (4-5 κοκκυγικοί σπόνδυλοι)
Όλοι οι σπόνδυλοι εκτός από τους ιερούς και τους κοκκυγικούς ονομάζονται γνήσιοι γιατί είναι ανεξάρτητοι μεταξύ τους. Οι ιεροί και οι κοκκυγικοί ονομάζονται νόθοι επειδή έχουν συνοστεωθεί και σχηματίζουν το ιερό οστό και τον κόκκυγα.
Κάθε γνήσιος σπόνδυλος εμφανίζει τα εξής κοινά μέρη:
- Το σπονδυλικό σώμα, το οποίο έχει κυλινδρικό σχήμα και είναι το παχύτερο μέρος του σπονδύλου. Εμφανίζει άνω και κάτω επιφάνεια, με τις οποίες αρθρώνεται με τους γειτονικούς σπονδύλους, με την παρεμβολή του μεσοσπονδύλιου δίσκου.
- Το σπονδυλικό τόξο, το οποίο μοιάζει με κρίκο που βρίσκεται στο πίσω μέρος του σώματος και μαζί με αυτό σχηματίζει το σπονδυλικό τρήμα.
- Οι σπονδυλικές αποφύσεις, οι οποίες είναι 7, 3 μυϊκές (1 ακανθώδης και 2 εγκάρσιες) και 4 αρθρικές (2 άνω και 2 κάτω) για την άρθρωση με τους γειτονικούς σπονδύλους.
- Το σπονδυλικό τρήμα, το οποίο σχηματίζεται μπροστά από το σπονδυλικό σώμα και πλάγια και πίσω από το σπονδυλικό τόξο. Το σύνολο των σπονδυλικών τρημάτων σχηματίζουν τον σπονδυλικό ή νωτιαίο σωλήνα, μέσα στον οποίο βρίσκεται ο νωτιαίος μυελός.
Ιδιαίτερα γνωρίσματα των σπονδύλων
Οι αυχενικοί σπόνδυλοι έχουν στην εγκάρσια απόφυσή τους ένα τρήμα, το εγκάρσιο τρήμα. Το σύνολο των εγκάρσιων τρημάτων σχηματίζει τον εγκάρσιο σωλήνα, απ’ όπου περνάει η σπονδυλική αρτηρία. Οι αυχενικοί σπόνδυλοι έχουν το μικρότερο σώμα. Τέλος το άκρο της ακανθώδους απόφυσης είναι χωρισμένο στα δύο.
Ο πρώτος αυχενικός σπόνδυλος (άτλαντας) και ο δεύτερος (άξονας) έχουν ιδιαίτερη κατασκευή. Ο άτλαντας δεν έχει ούτε σώμα, ούτε ακανθώδη απόφυση. Είναι ένας κρίκος με δύο πλάγια ογκώματα που συνδέονται μεταξύ τους με ένα μπροστινό και ένα οπίσθιο τόξο. Ο άξονας έχει μία κυλινδρική προεξοχή προς τα πάνω, τον οδόντα του άξονα.
Οι θωρακικοί έχουν επιπλέον αρθρικές επιφάνειες, για να αρθρώνονται με τις πλευρές.
Οι οσφυϊκοί έχουν το πιο ογκώδες σώμα. Η ακανθώδης απόφυσή τους είναι παχιά και τετράπλευρη.
Το ιερό οστό αρθρώνεται δεξιά και αριστερά με τα ανώνυμα οστά και σχηματίζει την πύελο ή λεκάνη. Προς τα πάνω αρθρώνεται με τον 5ο οσφυϊκό και προς τα κάτω με τον κόκκυγα.
Ο κόκκυγας έχει σχήμα πυραμίδας. Η βάση του αρθρώνεται με το ιερό οστό και η κορυφή του αποτελεί το κάτω άκρο της ΣΣ.
Ανατομικά κυρτώματα της ΣΣ
Η ΣΣ κοιτώντας την από πλάγια, εμφανίζει 4 κυρτώματα. Το αυχενικό και το οσφυϊκό είναι κυρτά προς τα εμπρός, ενώ το θωρακικό και το ιεροκοκκυγικό, προς τα πίσω. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη του θωρακικού κυρτώματος ονομάζεται κύφωση της ΣΣ και του οσφυϊκού λόρδωση της ΣΣ. Η ΣΣ κοιτώντας την από μπροστά, εμφανίζει τρία λιγότερο φανερά κυρτώματα: το αυχενικό, το θωρακικό και το οσφυϊκό. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη αυτών των κυρτωμάτων ονομάζεται σκολίωση της ΣΣ.
ANAGENESSIS SPA (ΚΑΝΤΖΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ)
Τ. Παπαδόπουλος – Ε. Ρίζου – Μ. Διαμαντοπούλου – Π. Μαρκαντωνάκης
Εύη Ζάρπα
Αξιολογήστε το Άρθρο