Αμινοξέα και Body Building

Τα αμινοξέα είναι κάποιες οργανικές ενώσεις που περιέχουν αμίνη και καρβοξύλιο (από μια ρίζα το καθένα). Βασικό τους συστατικό είναι το άζωτο που θεωρείται σημαντικό για την “επιδιόρθωση” των μυών.   Τα αμινοξέα “μπαίνουν” στο σώμα είτε μέσω της τροφής από την διάσπαση της οποίας ο οργανισμός παίρνει τα εν λόγω αμινοξέα ή μέσω διάφορων ειδικών συμπληρωμάτων, όπου υπάρχει το πλεονέκτημα ότι δεν χρειάζεται να έχει προηγηθεί κάποια διαδικασία πέψης. Στην πρώτη περίπτωση (πέψη) υφίσταται η διάσπαση της πρωτεΐνης και η παραγωγή ουρίας, ουρικού οξέος και αμμωνίας. Είναι μια διαδικασία που χρειάζεται μεγάλα ποσά ενέργειας για να γίνει η ονομαζόμενη “απαμίνωση”. Ένα βραστό αυγό π.χ. παρέχει 80 θερμίδες, αλλά χρειάζεται 90 για να το χωνέψουμε. Από την υδρόλυση των πρωτεϊνών κατά την πέψη απομονώνονται 21 αμινοξέα τα οποία είναι ενωμένα μεταξύ τους με έναν πεπτιδικό δεσμό. Τα αμινοξέα είναι δυνατό να παραχθούν και με υδρόλυση, η οποία γίνεται με βρασμό με υδροχλωρικό οξύ, ή ενζυματικά με κάποια αλογονοξέα, αφού προσθέσουμε αμμωνία και υδρογονωθεί το προϊόν. Οι πρωτεϊνούχες τροφές περιέχουν περίπου τον ίδιο αριθμό αμινοξέων, αλλά σε καμία από αυτές τις τροφές τα αμινοξέα δεν έχουν την ίδια σύνθεση με την άλλη.   Κάθε πρόβλημα στην τροφοδοσία του οργανισμού σε αμινοξέα, έχει ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή παραγωγή ενζύμων και αμινοξέων τα οποία στην ουσία χρειάζονται για την παραγωγή των μυϊκών πρωτεϊνών. Αν δεν πάρει ο οργανισμός αυτά τα αμινοξέα είτε από την τροφή, ή από τα διάφορα συμπληρώματα, αρχίζει την διάσπαση των μυϊκών πρωτεϊνών και φτιάχνει τα αμινοξέα που του χρειάζονται για τις βασικές του λειτουργίες. Αν θέλει ένας αθλητής να έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα πρέπει να μειώσει στο ελάχιστο οποιαδήποτε επιπλέον σωματική εργασία, κυρίως όταν στην φάση που χρειάζεται πιο πολλή ανάπτυξη των μυών και ενέργεια.  Σκοπός των αμινοξέων είναι να ελαττώσουν την επιπλέον εργασία της πέψης των αμινοξέων, να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες και, επιπλέον, έχουν ταχύτερη και καλύτερη χρήση. Στην περίπτωση κάποιου αθλητή ένας συνδυασμός από αμινοξέα και πρωτεΐνη σε σκόνη, ενζύμων αφομοίωσης και ιχνοστοιχείων είναι δυνατό να βελτιώσει τον αναβολισμό της πρωτεΐνης σε σημείο που μερικές φορές να μπορούν να θεωρηθούν εφάμιλλα με εκείνα μικρών αναβολικών δόσεων.   Κυκλοφορούν σε κάψουλες, δισκία, σκόνη και σε υγρό. Αυτοί οι τύποι περιέχουν με την σειρά τους, διάφορα πολυπεπτίδια και αμινοξέα ελεύθερης ή κρυσταλλικής μορφής. Όσα είναι καθαρά αμινοξέα περιέχουν μόνο αμινοξέα και μικρή ποσότητα βιταμίνης Β6 για να μπορέσουν να αξιοποιηθούν καλύτερα τα αμινοξέα. Στα εμπλουτισμένα αμινοξέα, ελλοχεύει ο κίνδυνος να περιέχονται είτε απαγορευμένες ή μη ελεγχόμενες ουσίες. Πρέπει να προσέξουμε ώστε το προϊόν που θα διαλέξουμε να έχει μεγάλο δείκτη απορρόφησης. Καλά αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν με παρασκευάσματα που περιέχουν το λιγότερο 40-50% ελεύθερα αμινοξέα, ή παίρνοντας διαφορετικούς τύπους σκευασμάτων αμινοξέων και αυτό γιατί η χρήση τους παρουσιάζει ένα συνεργητικό αποτέλεσμα. Τα αμινοξέα πρέπει:  

• Να έχουν την προέλευσή τους από φυσικές πηγές.

 

• Να είναι καθαρά, αγνά και αντιαλλεργικά και

 

• Να μην περιέχουν κανενός είδους προσμίξεις.

  Τα αμινοξέα χημικής-φαρμακευτικής σύνθεσης είναι ασφαλή υπό την προϋπόθεση ότι δεν είναι εμπλουτισμένα με διάφορες “εξωτικές ουσίες” και, φυσικά, ότι έχουν την σωστή σύνθεση. Τα συμπληρώματα αμινοξέων είναι δυνατό να βοηθήσουν:  

• Να δημιουργηθεί θετική ισορροπία αζώτου.

 

• Να βοηθήσουν την μυϊκή ανάπτυξη.

 

• Να μειώσουν τον χρόνο αποκατάστασης.

 

• Να βελτιώσουν την μυϊκή αντοχή.

 

• Να βοηθήσουν την ορμονική ισορροπία και

 

• Να δώσουν, σε γενικές γραμμές, μια θετική αναβολική επίδραση, χωρίς τις παρενέργειες που έχουν τα αναβολικά φάρμακα.

  Είναι χρήσιμα στους αθλητές αφού τους δίνουν επιπλέον πρωτεΐνες, χωρίς πολλές θερμίδες, κρατάνε την ισορροπία του αζώτου σχεδόν θετική, βοηθούν τις βιοχημικές αντιδράσεις, παρέχουν υποστήριξη στον μυϊκό ιστό, προφυλάσσουν το γλυκογόνο και βοηθούν στην παραγωγή ενέργειας.  Μετά από έρευνες βρέθηκε ότι η χρήση αμινοξέων, μαλτοδεξτρίνης και χρωμίου, μετά από την προπόνηση, βοηθάει θετικά στην ελάττωση του χρόνου ξεκούρασης των αθλητών, πράγμα που είναι πολύ χρήσιμο στους αθλητές που κάνουν κάθε μέρα διπλές προπονήσεις.   Η χρήση των μεμονωμένων αμινοξέων μπορεί να προκαλέσει ανισορροπία και κάποιες παρενέργειες. Τα συνδυασμένα αμινοξέα δεν δημιουργούν ανισορροπία παρά μόνο αν το προϊόν έχει νοθευτεί, είναι ανεπαρκές ή έχει εμπλουτιστεί με διάφορα συστατικά. Δεν πρέπει ποτέ και για κανένα λόγο να παίρνουν αμινοξέα όσοι έχουν πρόβλημα με το στομάχι (π.χ. έλκος), συχνές διάρροιες κλπ. Δεν θα πρέπει να τα παίρνουν αθλητές με ηπατικά, εντερικά ή νεφρικά προβλήματα, αθλητές που δεν πίνουν πολύ νερό ή έχουν κάποιο ιστορικό αφυδάτωσης ή ξηροδερμίας. Απαγορεύεται να λαμβάνονται μαζί με αντιφλεγμονώδη φάρμακα αφού αυξάνουν τον γαστρικό φόρτο και υπάρχει η πιθανότητα διάτρησης του στομάχου.   Επιμέλεια άρθρου   Νίκος Στρατίκης Personal Trainer (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) Ιδιοκτήτης γυμναστηρίου "STUDIO PERSONAL TRAINING"