Έρπης ζωστήρας

Ο έρπης ζωστήρας είναι µία ερυθηµατοφυσσαλιδώδης δερµατοπάθεια και σχετίζεται µε την ανεµευλογιά διότι προκαλείται από τον ιό αυτής. Η ανεµευλογιά εµφανίζεται κατά την πρωτολοίµωξη από τον ιό δηλαδή όταν έχουµε την οξεία φάση της νόσου. Ενώ ο έρπης ζωστήρας εµφανίζεται όταν ο ιός επανενεργοποιείται από τη λανθάνουσα κατάσταση που βρισκόταν. Η νόσος µεταδίδεται µέσω της αναπνευστικής οδού και είναι εύκολο να µεταδοθεί σε άλλα άτοµα. Ο χρόνος επώασης είναι 14 ηµέρες και τα άτοµα είναι µεταδοτικά αρκετές µέρες πριν εµφανιστεί το εξάνθηµα έως και της τελευταίας οµάδας φυσαλλίδων. Προσβάλλονται εξίσου και τα δύο φύλα και όσο περνούν τα χρόνια και οι δεκαετίες της ζωής η συχνότητα προσβολής είναι µεγαλύτερη. Επίσης υψηλή συχνότητα υπάρχει και σε ανοσοκατασταλµένα άτοµα, όπως σε πάσχοντες από λευχαιµίες, νόσο του Hodgkin και AIDS. Όταν ο ιός εγκαταλείπει τα προσβεβληµένα από την ανεµοβλογιά κύτταρα αποµακρύνεται από την επιδερµίδα.και παραµένει σε λανθάνουσα κατάσταση. Ο ιός επανενεργοποιείται και πολλαπλασιάζεται στην ίδια θέση όπου το εξάνθηµα της ανεµοβλογιάς ήταν πυκνότερο, όταν για οποιοδήποτε λόγο εξασθενήσει η άµυνα του οργανισµού. Η φλεγµονή των νευρικών κυττάρων έχει ως συνέπεια τον έντονο πόνο που προηγείται συνήθως των δερµατικών βλαβών. Η νόσος έχει τα ακόλουθα συµπτώµατα: ελαφρώς πυρετός, αδιαθεσία, ανορεξία, φαρυγγίτιδα και διαφόρου βαθµού νευραλγία του προσβεβληµένου νευροτοµίου. Αυτό συµβαίνει µετά από χρόνο επώασης 7- 18 ηµέρες. Πολλές φορές η νόσος µπορεί να αρχίσει µε αίσθηµα καύσου ή κνησµού στη περιοχή που επρόκειτο να εµφανιστεί το εξάνθηµα. Υποκειµενικά ο ασθενής έχει πόνους που προηγούνται συνήθως του εξανθήµατος, αλλά και στη διάρκεια αυτού. Μετά από 3- 5 ηµέρες εµφανίζεται ένα κηλιδοβλατιδώδες εξάνθηµα που µετατρέπεται σε φυσαλιδώδες οι οποίες είναι κατά οµάδες και έχουν σαν βάση ερυθηµατώδεις πλάκες που έχουν σχήµα στρογγυλό ή ωοειδές. Οι ερυθηµατώδεις πλάκες είναι η µία δίπλα στην άλλη ζωστηροειδώς και βρίσκονται κατά µήκος ενός αισθητικού νεύρου. Οι φυσαλίδες περιέχουν διαυγές υγρό το οποίο θολώνεται. Μπορεί εδώ να εµφανιστεί επιχώρια λεµφαδενοπάθεια και χαµηλός πυρετός ο οποίος εξασθενεί µετά από 2- 3 ηµέρες. Λίγες µέρες µετά την εµφάνισή τους οι φυσαλιδοφλύκταινες συρρικνώνονται και αποξηραίνονται και έτσι έχουµε το σχηµατισµό εφελκίδων οι οποίες πέφτουν και παρουσιάζονται στη θέση τους ερυθηµατώδεις κηλίδες. Οι βλάβες είναι ετερόπλευρες σπάνια αµφοτερόπλευρες και κατανέµονται σε ένα ή περισσότερα αισθητικά νευροτόµια των οπίσθιων αισθητικών γαγγλίων ή και σε ένα κρανιακό νεύρο. Οι βλάβες µπορεί να εµφανιστούν και στους βλεννογόνους της περιοχής που έχει προσβληθεί όπως του στόµατος, των µατιών κ.λπ. Επισηµαίνεται ότι η σοβαρότερη προσβολή του κρανιακού νεύρου είναι το οφθαλµορινικό νεύρο. Οι βλάβες εκεί εντοπίζονται στον έσω κανθό και τη μύτη. Έτσι µπορεί να δηµιουργηθούν σοβαρά οφθαλµιατρικά προβλήµατα και µπορεί να προσβληθεί και το Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα (ΚΝΣ), προκαλώντας µηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα, µυελίτιδα, εγκεφαλοµυελίτιδα ή να παρουσιασθούν διαταραχές από τα νεύρα, εκτός νευραλγίες και αγγειοκινητικές, µέχρι και παραλύσεις νεύρων. Εκτός από τον πόνο και το κάψιµο στην περιοχή του εξανθήµατος παρατηρούµε και διαταραχές όπως υπαισθησία ή υπεραισθησία του δέρµατος, ελάττωση των αντανακλαστικών, µυϊκές ατροφίες, πάρεση ή και παράλυση των νεύρων, ιδιαίτερα το προσωπικό και το οφθαλµικό. Ο έρπης ζωστήρας είναι σπάνια θανατηφόρος εκτός αν συµµετέχει το ΚΝΣ όπως και σε περίπτωση γενικευµένου ζωστήρα. Σε πολλές περιπτώσεις οι εκδηλώσεις του έρπητα ζωστήρα διαρκούν 2- 3 εβδοµάδες χωρίς να υποτροπιάζει, εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις. Κατά την επούλωση των βλαβών εντοπίζεται συνήθως ατροφική ουλή. Οι διαταραχές αποκαθιστώνται µε την πάροδο του χρόνου.  Οι βλάβες µπορεί να γίνουν αιµορραγικές ή και νεκρωτικές ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις χωρίς δερµατικές βλάβες. Ακολούθως έχουµε τις εξής µορφές του έρπητα ζωστήρα: Αιµορραγικός ζωστήρας Γαγγραινώδης ζωστήρας Οφθαλµικός ζωστήρας Γενικευµένος ζωστήρας Έρπης ζωστήρας σε ανοσοκατασταλµένους Μεθερπητική νευραλγία   Kρυπωτός Δημήτριος Ιατρός Παθολόγος