Έλκος στομάχου

Προκαλείται από την λοίμωξη του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Με την λήψη μιας κατασταλτικής φαρμακευτικής αγωγής οξέων είναι πιθανό να βοηθήσει στην θεραπεία του έλκους. Επίσης με την λήψη αντιβιοτικών μαζί με τα κατασταλτικά των οξέων βοηθούν στην θεραπεία του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού, πράγμα που εμποδίζει την επανεμφάνιση του έλκους. Οι τροφές περνούν από τον οισοφάγο και πάνε στο στομάχι όπου παράγονται οξέα που βοηθούν την πέψη. Στην συνέχεια, και αφού αναμειχθούν, προχωρούν στον δωδεκαδάκτυλο όπου αναμειγνύονται με διάφορα ένζυμα, τα οποία προέρχονται από το πάγκρεας και τα επιθηλιακά κύτταρα του λεπτού εντέρου και αποβλέπουν στην πέψη της τροφής και την τελική της απορρόφηση από τον οργανισμό.   Η φλεγμονή του πεπτικού συστήματος γίνεται από υπερέκκριση γαστρικού οξέος στο στομάχι, τον δωδεκαδάκτυλο ή ακόμη και τον οισοφάγο αν υπάρξει παλινδρόμηση.   Το πεπτικό έλκος το προκαλούν τα γαστρικά οξέα, με τον όρο “έλκος” να αναφέρεται στην ολική καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος των εντέρων.   Το έλκος του στομάχου είναι ένα είδος πεπτικού έλκους που λέγεται και γαστρικό έλκος με τον πιο συνηθισμένο τύπο να είναι το έλκος του δωδεκαδακτύλου.   Φυσιολογικά το στομάχι παράγει διάφορα οξέα που αφ’ ενός βοηθάνε την πέψη και αφ’ ετέρου καταστρέφουν τα βακτήρια. Τα οξέα προκαλούν διάβρωση και γι’ αυτό ορισμένα κύτταρα της εσωτερικής επιφάνειας τόσο του στομάχου, όσο και του δωδεκαδάκτυλου φτιάχνουν ένα φράγμα από βλέννα για να προστατευτούν. Συνήθως η μεταξύ τους παραγωγή είναι ισορροπημένη, αλλά αν αλλάξει μπορεί να προκληθεί έλκος, οι αιτίες του οποίου είναι:   Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού είναι η αιτία για τα περισσότερα έλκη (περίπου 8 στα 10). Χρίζει άμεσης θεραπείας, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα παραμείνει εφ’ όρου ζωής στον οργανισμό. Είναι δυνατό μερικές φορές να μην δημιουργήσει κανένα πρόβλημα και να παραμείνει στο στομάχι χωρίς να είναι απειλή. Εφ’ όσον, όμως, προκαλέσει φλεγμονή, σταματάει η παραγωγή του προστατευτικού βλεννογόνου του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου και να προκληθεί έλκος.   Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα χορηγούνται για να αντιμετωπιστούν κάποιες παθήσεις, όπως η αρθρίτιδα, αλλά, μερικές φορές, και ως αντιθρομβωτικά. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα να επιρρεαστεί το προστατευτικό βλεννογόνο και να δημιουργηθεί έλκος.   Υπάρχουν και άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν έλκος του στομάχου όπως είναι κάποιες ιογενείς λοιμώξεις, η νόσος του Crohn όπου το έλκος μπορεί να θεωρείται αποτέλεσμά της, και ο καρκίνος του στομάχου (σπάνιος) στην αρχή μπορεί να μπερδευτεί με το έλκος του στομάχου.   Τα συμπτώματα του έλκους είναι:  

1. Πόνος στην ανώτερη κοιλιακή χώρα, ακριβώς κάτω του στέρνου. Είναι περιοδικό σύμπτωμα.

2. Μετεωρισμός, ερρυγές και ίσως ναυτία. Μπορεί επίσης να έχει μια αίσθηση “υπερβολικής πληρότητας” μετά το φαγητό.

  Σε μερικές περιπτώσεις είναι πιθανό να εμφανιστούν κάποιες πιο σοβαρές επιπλοκές όπως κάποια αιμορραγία του έλκους και η διάτρηση του στομάχου.   Οι εξετάσεις που είναι πιθανό να γίνουν είναι μια ενδοσκόπηση που θα επιβεβαιώσει την διάγνωση, μια εξέταση για την διάγνωση του εκλικοβακτηριδίου του πυλωρού, που γίνεται σε περίπτωση που τα άτομα πάσχουν από έλκος του στομάχου. Η ανίχνευσή του εξηγεί πολλές φορές την ύπαρξη του έλκους. Επίσης μπορεί να γίνει κάποια βιοψία με το δείγμα να λαμβάνεται τόσο από το σημείο του έλκους, όσο και από τους ιστούς γύρω του.   Τα κατασταλτικά τω οξέων φάρμακα είναι η θεραπεία η οποία ενδείκνυται περισσότερο, γιατί ελαττώνουν αρκετά την ποσότητα των παραγόμενων στομαχικών οξέων. Τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα είναι οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων που ενεργούν στα καλυπτικά του στομάχου κύτταρα, με σκοπό πάντα την μείωση της παραγωγής οξέων. Επίσης, μερικές φορές χρησιμοποιούνται οι Η2 αναστολείς, που αν και ενεργούν με διαφορετικό τρόπο στα ίδια κύτταρα, επίσης μειώνουν την παραγωγή οξέων. Αν η αιτία του έλκους είναι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, η θεραπεία στοχεύει στην αντιμετώπιση της λοίμωξης. Σε περίπτωση που δεν θεραπευτεί, είναι πιθανό να επανεμφανιστεί με την διακοπή των κατασταλτικών του οξέος φαρμάκων.   Αν οφείλεται στην λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων θα πρέπει να σταματήσουμε να το παίρνουμε άμεσα, αφού έτσι θα επουλωθεί το έλκος. Επίσης θα πρέπει να χορηγηθεί ένα κατασταλτικό των οξέων φάρμακο, με σκοπό την μείωση της παραγωγής οξέων στο στομάχι και την επούλωση του έλκους.   Η θεραπεία του έλους είναι αιτιακή (εξαρτάται από την αιτία). Το χειρουργείο εθεωρείτο ανάγκη στο παρελθόν, κυρίως πριν εμφανιστεί η σχέση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού με το έλκος. Πλέον θεωρείται απαραίτητη σε περίπτωση επιπλοκών (αιμορραγία, διάτρηση…).   Μερικές εβδομάδες μετά το πέρας της θεραπευτικής αγωγής, συνίσταται μια επαναληπτική ενδοσκόπηση, για δυο πολύ σημαντικούς λόγους:  

1. Για να βεβαιωθούμε ότι το έλκος έχει επουλωθεί και κυρίως

 

2. Ότι δεν οφειλόταν στον καρκίνο του στομάχου.

  Αν βεβαιωθούμε ότι αιτία ήταν το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, συστήνεται μια εξέταση για μα επιβεβαιώσουμε ότι θεραπεύτηκε. Η εξέταση γίνεται τουλάχιστον 4 εβδομάδες μετά την λήξη της θεραπείας και το αποτέλεσμα είναι αρνητικό στις περισσότερες των περιπτώσεων.   Αν έχετε γαστρίτιδα ή έλκος του στομάχου, θα πρέπει:  

1. Τρώτε 3 γεύματα ημερησίως, 2-3 snack ενδιάμεσα και να μην έχετε μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς να έχετε φάει κάτι.

 

2. Να μασάτε αργά και να τρώτε με αργό ρυθμό.

 

3. Να μην τρώτε “στο πόδι”.

 

4. Να τρώτε βραδινό τουλάχιστον 2 ώρες πριν κατακληθείτε.

 

5. Ελαττώστε την κατανάλωση τόσο του καφέ, όσο και των εσπεριδοειδών και της τομάτας καθώς επίσης και των παραγώγων τους.

 

6. Βάλτε σε κάθε γεςύμα, τουλάχιστον μια πηγή πρωτεΐνης (γάλα, γιαούρτι κλπ.) και τέλος

 

7. Χρησιμοποιήστε κάποιο συμπλήρωμα με Ω3 και Ω6 λιπαρά οξέα, ακολουθώντας πάντα την συμβουλή του γιατρού ή του διαιτολόγου σας.

  Δημήτριος Κρυπωτός Ιατρός παθολόγος